التوّاب Et-Tevvâb Celle Celâluh

2 Haziran 2022 tarihinde yayınlanmıştır.

Esma-yı Hüsna

Tevvâb, tevbe kökünden gelir. Tevbe, geri dönmek, rücû' etmek demekdir. Tevvâb bunu çok yapan, sık sık geri dönen, rücû' eden ma'nâsına gelir. Kulâ nisbet edildiğinde her günâha tövbe eden, her masiyetden sonra tâata rücû' eden kişi demek olur. Allah'a izâfe edildiğinde ise, tövbe eden kullarının tövbelerini kabûl eden, ne kadar çok ve ne kadar büyük günahlar işlemiş olursa olsun, kulunun tövbesini aslâ reddetmeyen demekdir. Aynı ismin hem kula hem Allah'a nisbet edilmesinin hikmeti şudur ki, kuluna tövbeyi nasîb eden, ona tövbe yolunu açan, onu tövbeye muvaffak kılan Allah'dır. Bu yüzden bu isim en çok O'na yaraşır. Nitekim Kitâb-ı Kerîminde, "اَنَا التَّوَّابُ الرَّح۪يمُ ene't-tevvâbü'r-rahîm buyurmuş, bu ismi kendisine nisbet etmişdir. 

Cenâb-ı Hakk'ın bu ism-i şerîfi Kur`ân'da on bir defa geçer. Bir âyetde de kullara izâfe edilmişdir. Kur`ân-ı Kerîm'de Tevvâb ism-i şerîfi, bir âyet müstesnâ, hep Rahîm esmâsı ile beraberdir. Bunun da hikmeti şudur ki, Allah tövbe ile kendisine rücû eden kullarını rahmetiyle kuşatır, günahlarını affeder, maddî manevî pek çok ihsânlarda bulunur,  cennetini nasîb eder, rızâsına nâil kılar, cemâlini ihsân eder.

Bu isim, Arapça dilbilgisi kâidelerine göre, mübalağa ifâde eder. Bunun da hikmeti şudur ki, Allah her tövbeyi kabûl eder, her günâhı affeder. Günahkar kulların sayısı ve işledikleri günahların mikdarı ne olursa olsun O, tövbeleri kabûl eder, kendisine rücû eden hiç bir kulunu geri çevirmez.

Kulun bu isimden hissesi, Allah'ın rahmetinden ümîd kesmeyip, ne kadar çok günahı olursa olsun yeise düşmeyip tövbe ile Hakk'a rücû etmek, masiyetden tâata dönmekdir. Diğer bir hissesi de, hemcinslerinin özürlerini kabûl edip hatâlarını bağışlamakdır, kimseye kîn tutmamak, adâvet beslememekdir.

Malûm ya tövbe de, derece derecedir. Küfürden îmâna dönmek de bir tövbedir, masiyetden tâata dönmek de. Görünen günahlardan vazgeçmek de bir tövbedir, görünmeyen günahlardan dönmek de. Fiiller bakımından Allah'a rücû etmek de tövbedir, ahlâkı düzeltmek de. Bir kul bunların ne kadarını yapabiliyorsa, bu isimden o kadar hisse alır.

Listeye geri dön