Behlûl Dânâ'dan Bir Adâlet Dersi

10 Haziran 2020 tarihinde yayınlanmıştır.

Hukuk
Behlûl Dânâ, o devrin en büyük kadısına yani hâkimlerin reisine sormuş, "Kadı Efendi, sen İslâm âdâbına göre yatmak nasıl olur, bilir misin?" demiş. Kadı Efendi, "Bilmez olur muyum, elbette bilirim" demiş ve anlatmaya başlamış, "Yatsıdan sonra, abdestli olarak yatağa girerken önce besmele çeker üç İhlas ile bir Fâtiha okurum, sonra bir Âyetelkürsî ile Sûre-i Bakara'nın sonunu okurum, sonra sağ tarafıma yatar uyurum" demiş. Behlûl Dânâ bu cevâbı beğenmemiş, "Yazık, böyle yüksek bir makâma çıkmışsın ama daha İslâm âdâbı üzere yatmasını bile bilmiyorsun" deyince, Kadı Efendi hem şaşırmış hem de utanmış, "Eksiğim, hatâm nerede?" diye sormuş. Behlûl Dânâ ona şu mürşidâne cevâbı vermiş : "Sen sıradan insanlar gibi vurup kafayı yatamazsın. Mâdem ki böyle bir mevkidesin, uyumadan önce, o günün muhâsebesini yapacaksın ve kendi kendini sorguya çekeceksin. Okuduğunu söylediğin âyet-i celîlede "ve ileyke'l-masîr" diyorsun yani "Ey bizim rabbimiz, önünde sonunda sana döneceğiz" diye ikrâr ediyorsun. Eğer o gün verdiğin hükümlerde bir haksızlık ve adâletsizlik yapmışsan, üstelik bir de bu âyet-i kerîmeyi okudukdan sonra, nasıl rahat bir uyku uyuyabilirsin? Hem, "Dönüşümüz Allahu Teâlâ'yadır" diyeceksin, hem de adâletsizlik yapdıkdan sonra gerine gerine uyuyacaksın ha! Sana ve senin gibi halkın hak ve huhûkunu tayin ederek, Cenâb-ı Hakk'ın el-Adl ism-i şerîfini izhâr etmekle mükellef olanlara lâyık olan, o gün verdiği hükümlerin gerçekden hakkâniyyetli ve âdilâne olup olmadığını düşünmek ve ertesi gün vereceği hükümleri de adâletle verebilmenin gayreti içinde olmakdır. Halkın hak ve hukûkunu korumakla mükellef olanlara lâyık olan yatma âdâbı budur".

'Adâlet merhamet insâf gerekdir ehl-i îmâne
Mürüvvet et kıyâs-ı nefs ile zulmetme insâne
Revâ mı zulm ile dâhil olasın nâr-ı hırmâne
Amân zulmetme bir ferde yitirme rahm-i Rahmân'ı
Za'îfe merhamet eyle kerem ede kerem-kânı
Listeye geri dön