Büyük Mürşidlerin Seyr ü Sülûkü

Seyyidü't-Tâife Cüneyd-i Bağdâdî Hazretleri buyuruyorlar ki :

Bil ki, Allah seçkin kullarını, hâllerin hadlerine riâyet etmek husûsundaki sadâkat, cehd ve gayretleri sebebiyle, hâlden hâle götürür ve ubûdiyyetin hakîkatine erdirir. O vakit onları ihtiyârı terkederler ve fiillerinden razı olmağı bırakırlar. Zâhir ilminini gereklerini yapması onun halk katında kabûl edilmesinin ölçüsüdür. Halk bu vasıfları görünce onu kabûl eder. İlmin hakîkati ise kendisini Hakk'ı müşâhedeye erdirir, Allah'ın kendisine olan işâretini idrâke nâil kılar, değişik tercihler arasında, Hakk'ın ihtiyârını tercîhe götürür. İşte bu nokta halkın onu terk edeceği noktadır. Çünkü onun sıfatları onlarınkine uymaz. Onun onlardan haberi yokdur. İşte bu ıstınâ' makâmıdır. Allahu Zü'l-Celâl Mûsâ aleyhisselama "وَاصْطَنَعْتُكَ لِنَفْسِي vastana'tüke li nefsî" buyurmuşdur. Nereden nereye gitmişdir? O'ndan O'na. O'nun için O'nunla fânî olmuşdur. Hattâ fenâsı da fâni olmuşdur. Çünkü bekâsının bekâsı, gerçek fenâsıyla mümkündür. Cenâb-ı Hakk onu tekrar halkın arasına döndürmek ister. Çünkü bunda bir maksadı vardır. Bunun için onun üzerindeki nimetlerini ayân beyân göstererek onu halkın önüne çıkarır. Halkı onun câzibesine kapdırmak, onu halka sevdirip kabul etdirmek için ona beşeri sıfatlarını geri vererek lutuflarının nûrunu onun üzerinde parlatır.