Cemaatle Kılınan Namazın Fazîleti

26 Temmuz 2021 tarihinde yayınlanmıştır.

Vahdet
Peygamber Efendimiz "Cemaatle kılınan namaz ferden kılınan namazdan yirmi yedi derece üstündür" buyurmuşlar. Meşhûr bir hadîsdir bu. Bütün muteber hadîs kaynaklarında geçer. Bu hadîs-i şerîfin ma'nâsı ve medlûlu hakkında çok şeyler söylenmişdir ama hadîs-i şerîfde geçen yirmi yedi sayısının hikmeti üzerinde duran pek yokdur. Neyse biz şimdi işin zâhirî tarafına bakalım da sayıdaki sırrı sonraya bırakalım. Acaba niçin namazı cemaatle kılmak tek başına kılmakdan bu kadar üstündür?

Birincisi, cemaatde rahmet vardır. Çünkü o cemâatin içinde bulunan masum yavrular, pîr-i fânîler, sâlihler, âbidler sebebiyle Allah cemâatin içindeki günahkarlara da rahmet eder. Tek başına kılsa namazı kabûl olunmayacak pek çok kişi vardır ki cemaatle kılınca namazı kabûl olur.

İkincisi, cemaatle kılınan namazda mesûliyyet, imam efendinindir. Halbuki ferden kılınan namazda mesûliyyet, abdestinden selâmına kadar kılana râcidir. Pek çok kimse, namazın şartlarına riâyet etmez, meselâ kıraati bozukdur, hatâ eder, yanlış kılar, hâsılı namazı kusurlarla doludur. Cemaatle kılınan namaz, kişiyi bu hatâlardan ve eksiklerden kurtarmış olur.

Üçüncüsü, cemaate gidip gelme ecridir. Rahatını terkedip, işini gücünü geriye atıp, her vakitde câmiye, mescide gitmek büyük bir işdir. 

Dördüncüsü, İslâm tevhîd dînidir, cemâat de tevhîdin, vahdetin, birliğin sembolüdür. Namazı birlikde kılmak, saf olup kenetlenmek, hareketleri yekvücûd olup beraberce yapmak hep bu vahdetin alâmetleridir.

Beşincisi, yine îmânda birliğin gereği olarak, mü'minlerin her gün bir araya gelmeleri, birbirlerinden haberdar olmaları, birbirlerine hâl ve hatır sormaları, birbirlerinin derdleriyle derdlenip, neşeleriyle neşelenmeleri de cemaatin faziletlerindendir.

Meselenin derûnî tarafına gelince. Kur`ân harfleri yirmi sekiz adeddir. Kur`ân'da geçen peygamberlerin adedi de yirmi sekizdir. Seyr ü sülûk menzilleri de yirmi sekizdir. Yani Hakk'a giden yolda yirmi sekiz mertebe vardır. Bu yüzden tarîkat-ı aliyyede esmâ yirmi sekize bâliğ olmuşdur. Namaz, mi'râc-ı manevîdir. Yani seyr ü sülûkü remzeder. Namazda Hakk'a urûc vardır. Bu urûc, "kâbe kavseyn" yani fenâfillah ve "ev ednâ" uani bekâbillah makâmlarına kadar sürer. Cemaatle kılınan namazda bunlara işâret vardır. Zîrâ imama uyan kişi, irâdesini ifnâ etmişdir ama aynı zamanda imam efendiye uyarak hareket de etmekdedir. İşte cemaatle kılınan namazın ferden kılınan namazdan yirmi yedi derece daha üstün olmasının bir hikmeti de budur.

Gönül tesbîhi çek seccâdeden hiç ayağın ırma
Namaz ehlinden özgeyle sakın sen durma oturma
Yüzün yerlere sür gel bûriyâ mescid içinde
Otur minber gibi dâim kafesde kuş gibi durma
Listeye geri dön