Cimri Zenginler Cömert Fakîrler
18 Nisan 2023 tarihinde yayınlanmıştır.
Kerem-dârân-ı âlem-râ direm nîst
Direm-dârân-ı âlem-râ kerem nîst
Bu meşhûr beytin ma'nâsı şu : "Kerem sâhibi olanlarda para yok, para sâhibi olanlarda kerem yok". Hakîkaten de zenginlerin çoğu cimridir, cömert olan zengin pek azdır. Pek çok fukarâ ise cömertdir, elinde avucunda olmadığı hâlde, ikrâmı, ihsânı sever fukarâ. Ne acîb bir tecellî değil mi?
Malûm ya, cömertlik ilâhî bir sıfatdır, kerem Allah'ın sıfatıdır, isimlerinden biri de Kerîm'dir Allah'ın. O yüzden kimde bu sıfat varsa, Allah katında makbûldür o kimse, Allah'ın sevdiği bir kuldur o. Cimrilik ise şeytânî bir sıfatdır, Allah'ın en sevmediği şeylerden biridir cimrilik. O yüzden kimde cimrilik varsa, Allah'ın en sevmediği kimselerdendir o.
Zenginlik denilince biz paranın, malın mülkün çokluğunu anlıyoruz ama doğru bir anlayış değil bu. Zenginlik, müstağnî olmak yani ihtiyaç duymamak demekdir. Halbuki zengin bildiğimiz kimselerin ihtiyaçları hiç bitmiyor, bir vâdî dolusu altınları olsa, ikincisini de isteyecek hâldeler. Zâten cimrilikleri de bu yüzden. Bu itibarla pek çok zengin aslında fakîr, pek çok fakîr de aslında zengindir.
Hani bir zengin, bir dervîşin hâline acımış ona yüklü bir para vermiş. Meselâ yüz altın. Dervîş başını kaldırmış, "Ne parası bu?" demiş. Adam, "Al bu parayla ihtiyâcını görürsün" deyince dervîş, "Benim buna ihtiyâcım yok" demesin mi! Zengin şaşırmış. Sonra demiş ki "Yahu görüyorum ki sen fakîrsin, ben ise çok zenginim, al haydi" diye ısrar etmiş. Dervîş sormuş, "Peki sâhib olduğun servetin iki katına çıkmasını ister misin?" demiş. Adam, "Elbette isterim" deyince, "Tamam işte, asıl paraya ihtiyâcı olan sensin, onun için paran sende kalsın" demiş.