Deve ile Katır
29 Nisan 2024 tarihinde yayınlanmıştır.
Katırın biri deveye demiş ki, "Ey benim inişde, yokuşda ve dar yoldaki arkadaşım! Sen hep güzelce gidiyorsun, hiç yere kapaklanmıyorsun. Ben ise durmadan tepesi üstü düşüp duruyorum. Yol ister kuru olsun, ister balçık olsun, benim hep yüzüstü kapaklanmamın sebebi nedir? Bana söyle, ben ne yapmalıyım, nasıl etmeliyim". Deve katıra şu cevâbı vermiş : "Her şeyden evvel benim gözüm seninkinden daha iyi görür. Üstelik benim boyum uzun olduğu için bakışım senin bakışına göre daha yukarıdandır. Bu yüzden de hiç yüzüstü düşmem. Yüce bir dağın başına çıkdığım zaman, güzergâh üstündeki büyün geçitleri, engelleri ve çukurları tek tek görürüm. Allah bana yolun bütün inişlerini ve çıkışlarını gösterir. Böylece ben de atdığım her adımı görerek atarım. Bu yüzden de sürçmekden ve düşmekden kurtulurum. Sen ise iki üç adım ötesini göremezsin. Çoğu zaman önündeki tâneyi görürsün ama tuzağı görmezsin. İşte senin sık sık yüzüstü yere düşmenin sebebi budur. Hiç görenle görmeyen bir olur mu?Gelelim hikâyedeki remz ve nüktelere :
Katır, kalb gözü kapalı olanların, nefsine tâbi' olanların remzidir. Deve ise basîret sâhibi kişilere işâretdir. Katırın hep yüzüstü yere kapaklanması, nefsine tâbi' olan kişilerin, devamlı günâha düşmelerine işâretdir. Çünkü onlarda basîret yokdur, onlar hep hevâ ve heveslerine göre hareket ederler. Kibir, hased, kîn, gadab, riyâ, ucub, dünyâ sevgisi, hırs, tamah gibi kötü sıfatlar bu gibi kimselerin kalblerinde kalın bir perde meydana getirir. Bu perde onların hak ve hakîkati görmesine mâni' olur. Şeytan'ın iğvâsına da nefsin hîlesine de hep aldanır bu gibi kimseler. Bu da onlarda sürçmelere, hatâlara, günâhlara sebeb olur. Devenin işâret etdiği insanlara gelince. Bunlar, kalb gözleri açık olan insanlardır. Bu sâyede iyiyi kötüyü, hayrı şerri, hakkı bâtılı ayırd edebilen kimselerdir. Bu yüzden hatâ çukurlarına, günah bataklarına düşmezler, yoldaki tehlikelerden kendilerini korurlar, Şeytân'ın iğvâsından, nefsin hîlesinden emîn olurlar ve dosdoğru giderler.