Dizi Film Gibi Rüyâlar

Bazıları rüyâ anlatıyor, hayret edersiniz, âdetâ dizi film senaryosu gibi. Anlatıyor da anlatıyor, neler neler oluyor rüyâda, şaşar kalırsınız. Hiç bitmeyecek gibi geliyor, dinlerken yâhud okurken fenâlık geliyor insana. Sonra da tabîrini soruyor anlatan kişi, "Çok merâk ediyorum, aman ne olur tabîr edin rüyâmı" filan diyor. Ayol hiç böyle rüyâ olur mu! Bunlar hep hayâl. Sâdık rüyâ, azdır, özdür, açık seçikdir, her gün görülmez, dizi film senaryosu  gibi uzamaz.

Rüyâ-yı sâdıka, mücerred bir manâdır. Onun için sôfîler rüyâ yerine manâ tabîrini kullanırlar. Rüyâ gördüm demezler, manâ gördüm derler. Aslında rüyâda görülen bir şey de yokdur, çünkü rüyâda göz yokdur. Rüyâyı idrâk eden rûhdur. Rüyâda gördüm dediğimiz şeyler, bize bildirilen manâlara biçdiğimiz elbiselerdir. Onun için aynı rüyâyı gören kişilerin rüyâları farklı farklı tabîr edilir. Yâhud ayrı ayrı rüyâlar aynı manâya gelebilir. Zîrâ rüyâdaki sûretler, rüyâyı görenin yaşayışına, âdetlerine, değer yargılarına ve muhayyilesine göre şekillenir.