Fâtiha İsmindeki Sırlar

Kur`ân-ı Kerîm'in ilk sûresinin pek çok ismi vardır ama bunlar arasında en meşhûr olanı Fâtiha'dır. Kur`ân-ı Kerîm'in hem fihristi hem önsözü hem de özü mâhiyetindeki bu sûre-i celîleye "Fâtihatü'l-Kitâb" ve "Fâtihatü'l-Kur`ân" da denir. 

Ehlullahın beyânına göre, Fâtiha ismi, manevî fethe işâretdir. Fethin de üç mertebesi vardır ki Kur`ân-ı Kerîm'de zikredildiği gibi biri feth-i mübîn, diğeri feth-i karîb üçüncüsü de feth-i mutlakdır. Feth-i mübîn, mücâhede ile nefsin zulmânî hicâblarını kaldırarak kalbi ilâhî nûrlara açmakdır. Feth-i karîb, riyâzât ile kalbin nûrânî örtülerini kaldırarak Hakk'ın tevfîk ve inâyetiyle kurb-i sıfata ermekdir. Feth-i mutlak ise, mâsivâullahdan tam manâsıyla tecerrüd ederek tevhîd-i zâta ermekdir. İşte bu sûre-i celîleye Fâtiha ismi verilmesinin hikmetlerinden biri budur. 

Bu itibarla Kur`ân-ı Kerîm'in nüzûlünden maksadın ne olduğu da kolayca anlaşılır. Demek ki insanın önce nefs mertebesinden kalb mertebesine, sonra kalb mertebesinden rûh mertebesine, sonra da rûh mertebesinden sırr mertebesine yükselmesi, yani mirâc-ı manevî ile Hakk'a vuslat etmesi lâzımdır ki işte Kur`ân-ı Kerîm bu mi'râcın ilâhî rehberidir.

Bu ismin diğer bir hikmeti de, Kur`ân-ı Kerîm'e bu sûre-i celîle ile başlanmış olmasıdır. Zîrâ feth, başlamak ma'nâsına da gelir. Nitekim gerek okurken gerek yazarken Kur`ân'a hep bu sûre-i celîle ile başlanır. Yine aynı hikmete binâen namazlarda da önce hep bu sûre-i celîleyi okuruz. Dikkat edilirse, Cenâb-ı Hakk Kur`ânı Kerîm-i Fâtiha ile feth eylediği gibi, Fâtiha'yı da besmele ile feth eylemişdir. Besmeleyi de Allah ismiyle feth eylemişdir ki bu isim cümle esmâ-yı husnâyı câmidir. Yani diğer bütün isimler, Allah isminde mündemicdir. Bu da Fâtiha ismindeki sırlardan bir sırdır.