Sıdk ile tevhîd edüp Hakk aşkını kıl rehnümâ
Mâsivânın zıllini hep sâlib ol insân isen
İnsân olmak isteyen, Hakk'ın birliğini ikrâr edip, aşkı rehber edinmelidir. Hakk'dan gayrı ne varsa gönlünden çıkarmalıdır...
Bu te'ayyünden hakîkat mülküne mi'râcı bul
Câmi'-i cümle merâtib râtib ol insân isen
Hakkıyla insân olmak için, bu kesret âleminden hakîkat âlemine yükselmenin yani ma'nevî mi'râcın yolunu bulmak ve bütün mertebeleri bir bir kat etmek gerekir...
Olmasın nefsin hicâb-âfâk ile enfüs-nikâb
Rehzen-i Hakk deyû nefse gâlib ol insân isen
İnsân olmak isteyen, âfâkî ve enfüsî, hâricî ve dâhilî perdelerden kurtulmalı, Allah yolunda en büyük engel olan nefsine gâlib olmalıdır...
Hakk rızâsı râdıyye merdıyyede eyler zuhûr
Devlet-i mülk-i bekâyı kâsib ol insân isen
Allah'ın kulundan râzı olduğu mertebe nefsin râdıyye ve merdıyye mertebeleridir zîra kul Hakk'dan râzı olmadan Allah kuldan râzı olmaz...İnsan-ı kâmil olmak için, fenâ mertebesinde de kalmamalı bekâbillah mertebesine ermelidir...
Bezm-i lâhût seyrine refref gerekdir aşk-ı Hakk
Gel burâk-ı zikr-i aşka râkib ol insân isen
Resûl-i Ekrem Efendimizin mi'râcda önce "burâk" ile sonra belli bir makâmdan sonra "refref" ile seyr etmesi gibi, insanın seyri de önce zikrullah ile sonra da aşk ile olur...Zîrâ aşılmaz mesâfeleri aşabilmek ve Hakk'a vuslat ancak aşk ile mümkündür...
Mâye-i aşk sâyesinde pâye bulmaksa murâd
Kevser-i nisbet zülâlin şârib ol insân isen
Ancak aşkın kevser gibi olan pâk şerbetinden içenler böyle yüksek rütbelere nâil olabilir...
Bil ki tahsîl-i edebdir kurb-i Mevlâ'ya sebeb
Bî-edeb ef’âl-i bedden hârib ol insân isen
Allah'a yaklaşabilmenin yolu edebli olmakdır, edebsizce hareket etmekden ve kötü işlerden kendini kurtarabilenler bu yüceliğe erebilir...
Çün nazargâh eylemişdir kalbi Mevlâ-yı mu'în
Sen de ey Sâmî o kalbe sâhib ol insân isen
Mâdem ki insanın kalbi Allah'ın tecellîgâhıdır, mâdem ki Allah oraya nazar eder, öyleyse sen de Hakk'ın tecelliyâtına lâyık bir kalbe sâhib ol...
Abdurrahmân Sâmî Saruhânî
Kuddise Sırruh