Gaybı Bilmek Mümkün mü?

3 Nisan 2022 tarihinde yayınlanmıştır.

İlim

Büyük mürşidlerimizden Köstendilli Ali Efendi Hazretleri buyuruyorlar ki :

Gayba muttali olmak ya kesb ile olur ya da kesb olmadan. İkincisi mugayyebât-ı hamsedir ki Allah'ın bildirmesi hâriç, hiç kimse bu beş gayba muttali olamaz. Mugayyebât-ı hamse rabbânî ilimlerdendir, ondan gayrısı kesbîdir. Kesbî ilimler, üç kısımdır, ya cinlerden, ya meleklerden ya da insanlardan gelir. Bu ilimleri kişi kâfir de olsa riyâzatla öğrenebilir.

Hazret-i Şeyh'in sözüne basit bir misâl verelim. Meselâ vücûdunda bir hastalık olan kimse, kendi hastalığını bilmez, onu ancak hekime müracaat etdiğinde öğrenir. Çünkü kendisi için gayb hükmünde olan o bilgi, hekim için gayb değildir. Bazen de hekim hastalığı teşhis etmek için tahlil ister. Tahlili yapan bir başkasıdır. Hekim tahlil raporunu gördükden sonra hükmünü verir, hastalığın ne olduğunu anlar. Çünkü daha önce kendisi için gayb hükmünde olan bilgiyi elde etmişdir.

Yine tahsîl edilmeyen her ilim de gayb hükmündedir, tahsîl edildikçe gayb olmakdan çıkar. Kısacası gaybın izâfî olanı vardır, mutlak olanı vardır. İzâfî olan gayb, tahsîl ile, çalışmakla, riyâzatla öğrenilebilir. Mutlak gayb ise ancak Hakk'ın bildirmesiyle açığa çıkar. Sûre-i Neml'deki, "قُل لَّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ الْغَيْبَ إِلَّا اللَّهُ وَمَا يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ" âyet-i celîlesi işte bu mutlak gayba işâret eder.

Hazret-i Şeyh'in mugayyebât-ı hamse dediği ve Kûr`ân-ı Kerîm'de zikrolunan şu beş şey mutlak gayba giren husûslardır :

Mugayyebât-ı Hamse, Sûre-i Lokmân'ın sonundaki şu âyetde zikredilmişdir : اِنَّ اللّٰهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِۚ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَۚ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْاَرْحَامِۜ وَمَا تَدْر۪ي نَفْسٌ مَاذَا تَكْسِبُ غَدًاۜ وَمَا تَدْر۪ي نَفْسٌ بِاَيِّ اَرْضٍ تَمُوتُۜ اِنَّ اللّٰهَ عَل۪يمٌ خَب۪يرٌ"

Listeye geri dön