Hakk'dan Özge Nesne Yokdur Gayrıdan Ümmîdi Kes
2 Mayıs 2016 tarihinde yayınlanmıştır.
NUTK-İ ŞERÎF
Hakk'dan özge nesne yokdur gayrıdan ümmîdi kes
Aç gözün merdâne bak Allah bes bâkî heves
Kande akl-ı kâsırın kande hayâl-i vasl-ı dost
Hiç (1) Ankâ'yı şikâr etmek ola mı bir meges
Mâye-i ömrü yeter ednâya harc ettiğin zamân (2)
Matlab-ı a'lâyı bulmak kasdın eyle her (3) nefes
Ey hevâ-yı nefse düşmüş gaflet ehli derd-mend
Tut elin bir kâmilin bulmak dilersen dest-res
Bahr-ı irfânda yedi deryâ değil bir katraca (4)
Kande kaldı ey Hüdâyî Nil ü Ceyhûn u Ares
Nüsha Farkları
1) Bazı nüshalarda "Mürg-i Ankâ" şeklindedir
2) Matbu' nüshalarda ne hikmetse bu mısra ma'nâya çok ters düşecek şekilde "mâye-i ömrü yeter ednâya harc et her zamân" şeklindedir, biz nutkun tahkîki yapılana kadar hiç değilse ma'naya muvâfık olacak şekilde yazılmasını münâsib gördük.
3) Bazı nüshalarda "her" yerine "bir"
4) Bazı nüshalarda "katraca" yerine "katra su"
Lugatçe
Özge : Başka, diğer, ayrı
Merdâne : Erkekçe, merdçe, yiğitçe
Allah bes bâkî heves : Allah yeter gerisi boş
Kande : Nerede
Akl-ı kâsır : Yetersiz akıl
Hayâl-i vasl-ı dost : Dost ile buluşma hayâli (burada "Dost"dan kasd edilen Allah'dır)
Şikâr Etmek : Avlamak
Meges : Sinek
Mâye-i Ömr : Ömür cevheri
Ednâya harcetmek : Dünyevî ve nefsâni şeylere harcamak
Matlab-ı a'lâ : Yüce hedef (burada "Allah'a vuslat" ma'nâsındadır)
Hevâ-yı nefs : Nefsin arzuları
Gaflet ehli : Hak ve hakîkatleri göremeyenler
Derd-mend : Derdli, gamlı (burada ma'nevî hastalıklara mübtelâ olan ma'nâsınadır)
Kâmil : Noksansız, tam, (burada hakîkî mürşid ve insân-ı kâmil ma'nâsınadır)
Dest-res : Ermiş, eren, Hakk'a vâsıl olan bir zât
Bahr-i irfân : Ma'rifet denizi (burada "irfan" dan kasdedilen "ma'rifetullah" dır, sôfîler "ma'rifetullah"ı hududsuz bir denize benzetirler)
Katraca : Damlacık
ÎZÂH
1
Hakk'dan özge nesne yokdur gayrıdan ümmîdi kes
Aç gözün merdâne bak Allah bes bâkî heves
Allah'dan başkasından bir şey bekleme zâten Hakk'dan gayrı bir şey yokdur. Eğer doğru-dürüst bakarsan Allah'ın kâfî olduğunu ve gayrısının boş olduğunu anlarsın.2
Kande akl-ı kâsırın kande hayâl-i vasl-ı dost
Hiç Ankâ'yı şikâr etmek ola mı bir meges
Nerde senin kısır ve dar aklın nerde dosta yani Allah'a ulaşma hayâli. Bir sineğin ankâ kuşunu avladığı görülmüş şey midir?
3
Mâye-i ömrü yeter ednâya harc ettiğin zaman
Matlab-ı a'lâyı bulmak kasdın eyle her nefes
4
Ey hevâ-yı nefse düşmüş gaflet ehli derd-mend
Tut elin bir kâmilin bulmak dilersen dest-res
Ey gaflet içinde nefsinin arzularına tâbi' olan zavallı! Eğer kurtuluş istersen bir mürşid-i kâmil bul ve O'na tabi ol!
Ey gaflet içinde nefsinin arzularına tâbi' olan zavallı! Eğer kurtuluş istersen bir mürşid-i kâmil bul ve O'na tabi ol!
5
Bahr-ı irfânda yedi deryâ değil bir katraca
Kande kaldı ey Hüdâyî Nil ü Ceyhûn u Ares
Marifetullah denizinin yanında yedi deryâ bir damlacık su bile sayılmaz, nerede kaldı akarsular ve nehirler.
NAĞME-İ AŞK