Hekimden Kaçan Hastalar

Pek çok kimse, nefsini tezkiye etmek için bir mürşide bağlanmanın lüzûmlu olduğunu bilir, hattâ zaman zaman buna niyet eder ve meşâyihe, mürşidlere muhabbet de besler ama bir türlü bu işe cesâret edemez. İçinden bir ses, "Sen bu işi beceremezsin" der. "Bu iş ağırdır, bu yol meşakkatlidir, sen bu işlere hiç girme" der. Hâsılı nefs-i emmâresi onu kandırır ve bu güzel niyetini hep boşa çıkarır. 

Bu gibi kimselerin hâli, tehlikeli bir hastalığı olduğu hâlde, doktordan, ameliyatdan, tedâviden kaçdığı için hastalığı günbegün şiddetlenen kimsenin hâli gibidir. Nasıl ki maddî hastalıklarda doktora gitmekde geç kalmak insanın hayâtına mâl oluyorsa, manevî hastalıklarda da bir mürşidin terbiyesi altına girereke nefsini tezkiye etmekden kaçınmak, insanı felâkete götürür. Üstelik bu felâket öbüründen daha beterdir, çünkü diğerinde ölen bedendir, bunda ise ölüm manevî ölüm sözkonusudur. 

Nefsin ıslâhı, hem zaman hem de çaba gerektirir. Kişinin istidâd ve gayretine bağlı olarak, kimisi sekiz senede, kimisi on senede, kimisi yirmi senede bu işe muvaffak olabilir. Bu itibarla bu iş ihmâle gelmez. Ağaç yaşken eğilir derler, insanın ahlâkını düzeltmesi gençken kolay olur, belli bir yaşdan sonra bu iş zorlaşır, çetin bir hâle gelir. Öyleyse insan bu işi tehir etmemeli, bu işe ne kadar erken başlarsa, o kadar çabuk netîce alacağını bilmelidir. Yolun meşakkatinden de korkmamalı, zîrâ yardımcısı Allah olan için hiç zorluk yokdur.