İbn Tûmert'in İbret Dolu Hikâyesi

İbn Tûmert, 11. asrın sonuna doğru Fas'da dünyâya gelmişdir. İlme ve öğrenmeye o kadar harîsmiş ki, küçük yaşda tahsîle başlayıp, o devrin ilim merkezlerine yolculuklar yaparak, zamânın büyük âlimlerden dersler almış, emsâli arasında temâyüz etmiş, şânı şöhreti her tarafa yayılmış. Küçük yaşdan beri, müslümanların kötüye gidişini derd edinen İbn Tûmert, bu gidişi durdurmanın ancak cemiyetin topyekûn ıslâhı ile mümkün olacağı kanâatine varmış ve her gördüğü yanlışı en katı şekilde düzeltmeği kendisine şiâr edinmiş.

Şöhreti yayıldıkça etrâfına pek çok adam toplanmış, etrafı kalabalık hâle gelince kendisine olan güveni artmış ve kendi cemaatine iddiâlı bir de isim vermişdir. Sanki diğer müslümanlar tevhîd ehli değilmiş gibi kendi bağlılarına "muvahhidîn" ismini veren İbn Tûmert gitgide rengini belli etmeğe başlamış ve siyâsî bir çıkış yapmağa hazırlandığını iyice belli etmişdir. İbn Tûmert Murâbıtların merkezi Marakeş'de iken, ileri görüşlü kimseler oranın hükümdârına onun tehlikeli bir adam olduğunu ve mutlakâ bertaraf edilmesi gerekdiğini söylemişlerse de, hükümdar bu tavsiyelere pek kulak asmamış ve onu sürgüne göndermekle yetinmiş. İbn Tûmert sürgünde iken daha da cesâretlenmiş ve işi koca bir ordu teşkîl etmeğe kadar götürmüş ve nihâyet mehdîliğini ilân etmiş.

Artık yeterince güçlendiğine kanâat getiren İbn Tûmert, Merakeş'i ele geçirmek için büyük bir sefer başlatmış, şehri altı hafta süreyle kuşatmış fakat muvaffak olamamış, Murâbıtlar karşısında büyük bir mağlûbiyyete uğramış, pek çok adamını da kaybetmiş. Bu büyük mağlûbiyyete rağmen, ihtirâsından vazgeçmeyen İbn Tûmert, cemâatini bir arada tutmağa muvaffak olmuş ama bir kaç ay sonra ölmüşdür. İşin daha da acâib tarafı yakın arkadaşları cemaatleri dağılmasın diye ölümünü üç yıl gizlemişler, kimsenin haberi olmamış.

Ne büyük ibret değil mi?