İlimle Marifet Arasında Ne Fark Vardır?

1 Mayıs 2019 tarihinde yayınlanmıştır.

İlim
"İlim Hakk'ı bilmekdir, Hakk'ı bilmeyen kamyonlar dolusu kitap okusa da câhildir" demişdik. Sôfiyye lisânında Hakk'ı bilmeye, marifetullah ya da kısaca marifet, Hakk'ı bilenlere de ehl-i marifet, ârif-i billah ya da kısaca ârif denir. 

Marifetullah da bir ilimdir ama bildiğimiz ilimlerden farklıdır. Tahsîl ile elde edilen ilimler ile marifetullah arasındaki fark, bakmakla görmek, okumakla anlamak arasındaki fark gibidir. Herkes bakar ama bazıları görür. Herkes okur ama anlayan azdır.

Ehlullah hazerâtı, bu farkı îzâh için şu misâli vermişlerdir. Pâdişâh, tebdîl-i kıyâfet ederek halkın arasına girse, herkes onu görür ama kimse onu tanıyamaz. Halbuki pâdişâhın adamları ve yakınları, hangi kıyâfete bürünürse bürünsün onu hemen tanırlar.

İlimle marifet arasındaki farklardan bazıları şunlardır :
Marifetullah kalbi ışıl ışıl aydınlatan nûr-i ilâhîdir. Bu yüzden de hep güneşe teşbîh edilmişdir. Güneş doğunca zulmet dağılır, her şey aydınlanır ve daha önce görünmeyen şeyler görünür hâle gelir. Kalbinde marifetullah güneşi doğan kimse, daha önce bakıp da göremediği hakîkatleri görmeye, duyup da anlayamadığı sırları anlamaya, düşünüp de idrâk edemediği ma'nâları idrâk etmeye başlar.

Esrâr-ı hakîkat olamaz cümle kese fâş
Şemsi göremez çıksa dahî dîde-i huffâş
Cânânsa emel bezl ederek râhına cân bâş
'Aşk ile olup cânını cânânına ferrâş
Ehlinden alır 'aşk ile dûrbîn-i hakîkat
Aslından alır şevk ile telkîn-i hakîkat
Listeye geri dön