İmâm Birgivî'nin İlim Erbâbına Tavsiyeleri

21 Mart 2017 tarihinde yayınlanmıştır.

İlim
Osmanlı âlimlerinden İmâm Birgivî, ilmî kudretinin yanında son derece dürüst ve tavizsiz bir ilim adamı olmasıyla bilinir. Nitekim o dönemde çok yaygın olan bir anlayışa rağmen hiçbir eserini herhangi bir devlet büyüğüne ithâf etmemiş, aksine devlet ileri gelenleri de dahil olmak üzere her seviyedeki yöneticilerde gördüğü kusurları cesâretle tenkîd etmişdir. Özellikle memuriyyetlerin rüşvet karşılığı satılması, kadılar, muhtesibler ve diğer görevlilerin rüşvet almaları, ehil olmayanlara ilmî ve idarî rütbeler verilmesi İmâm Birgivî’nin şiddetle karşı çıktığı hususlardır. Pâdişâh 2.Selim’in hocası Atâullah Efendi’yi bile bazı haksız menfaatlar elde ettiği îkâz etmesi, onun dürüstlük ve cesâretinin önemli bir delîlidir...İşte bu büyük âlim bir eserinde ilim erbâbına şu önemli tavsiyelerde bulunuyor : 
...Ve dahî vasıyyetim oldur ki dânişmend olup medreseye varmayalar ve kazasker kapusuna mülâzemet etmeyeler. Kadı ve bey kapusuna ihtiyâr ile varmayalar. Allah teâlâya tevekkül edüp ilm-i nâfi' tahsîline ve neşrine ve amel-i sâlihe ve takvâya meşgûl olalar.  Kimseden mal ve mansıb taleb etmeyeler...
Bugünün lisânı ile özetlemek gerekirse, "Sakın para, mâl, makâm ve mevki peşinde koşmayın, idâreceilerin ayağına gitmeyin, idârecilerden bir menfaat taleb etmeyin, Allah'a tevekkül ederek, bütün zamanınızı faydalı ilimleri öğrenmeye ve öğretmeye ve hayırlı amellere ve ibâdete tahsis edin" diyor...

 Levhadaki hadîs-i şerîfde beyân edildiği gibi ilim rütbesi, en yüksek rütbedir öyleyse ilim erbâbı bunun idrâkine vararak makâm mevki sâhibi olanlara dalkavukluk etmekden, ilmi paraya pula fedâ etmekden son derece kaçınmalı ve herkesden çok verâ sâhibi olmalıdır... 

Hocalara, hoca namzedlerine ve talebelere duyurulur...
Listeye geri dön