İmâm Cafer es-Sâdık Hazretlerinden Büyük Bir Edeb Dersi

Ve in âkabtum fe âkıbû bi misli mâ ûkıbtum bihî ve le in sabertum le huve hayrun lis sâbirîn. Karşılık verecek olursanız, size yapılan muamelenin misliyle karşılık verin ama eğer sabrederseniz, bilin ki bu, sabredenler için daha hayırlıdır. Sûre-i Nahl, Âyet 126

İmâm Cafer es-Sâdık radıyallahu anh Hazretleri, bir meclisde ihvânı ile otururken, densizin bir gelip, Hazret-i İmâm'a kötü kötü sözler söylemiş, çok ağır hakâretler etmiş. Cafer es-Sâdık Hazretleri, bu hakâretlere karşı hiç cevap vermeyip sükût etmişler. Adam gittikden sonra Hazret-i İmâm ayağa kalkıp dışarı çıkınca, etrafındaki sevenleri de arkasına düşmüşler. Meclisden ânîden kalkıp hızlı hızlı yürümesinden Hazret'in kendisine yapılan hakâretlere celâllendiğini zannetmişler. Cafer es-Sâdık Hazretleri gide gide o adamın evine gelmiş ve kapıyı çalmış. Az evvel o hakâretleri yapan adam kapıyı açıp da karşısında Hazret-i İmâm'ı ve arkasında da kalabalık ihvânını görünce heyecanlanmış fakat Hazret-i İmâm, onun beklediğinin aksine son derece yumuşak bir tavırla, adamın tahmîn bile edemeyeceği şu sözleri söylemiş :

Evlâdım! Sen bana lâyık olmayan bir çok şeyler söyledin. Sana söz veriyorum, eğer o söylediğin kötü sıfatlar bende varsa, ben hepsine tövbe-istiğfâr edip o sıfatları terkedeceğim. Ama eğer senin söylediğin o kötü sıfatlar bende yoksa, senin afv u mağfiretin için Cenâb-ı Hakk'a yalvaracağım.

Lâ tagdab / Gadablanma! Hadîs-i Şerîf

Eğer sen de böyle bir şeyle karşılaşırsan, yani bir edebsizin haksız ithâmlarına ve hakâretlerine muhâtab olursan, ona edebi, sükût ile ver. Eğer yapabilirsen sen de Hazret-i İmâm Cafer gibi yap. Gerçi öylesi herkesin yapabileceği iş değildir.

Muhammedî isen, ef'âl u harekâtın ile yani tavır ve davranışların ile muhâtabını ıslâh etmelisin. Kîni ve adâveti, terketmelisin. Kalbin muhabbetullah ile dolarsa, kimseye kînlenmezsin, yaradılanı yaradandan ötürü hep hoş görürsün.

Kişinin Allah katındaki makâmı ve derecesi ne ise kişi odur. Allah indinde kötü olan bir kimseye bütün insanlar iyi dese de, o kimse kötüdür. Allah katında iyi olan bir insana herkes kötü dese de, o kimse iyidir. Bu yüzden, medhedenin medhine de, zemmedenin zemmine de aldırma!