Kimse Kılmaz Şerh-i Hâl-i Ma'rifet

3 Mayıs 2019 tarihinde yayınlanmıştır.

Tasavvuf

İŞÂRET-İ MA'RİFET

Kimse kılmaz şerh-i hâl-i ma'rifet
'Acz olur bilgil kemâl-i ma'rifet

Marifetullah öyle bir hâldir ki onu yazarak ya da söyleyerek tarif etmek mümkün olmaz, onu ancak tadan bilir. Marifetullahın bir çok mertebesi vardır, en yüksek mertebesi, marifetden âciz olduğunu idrâk etmekdir. Resûl-i Ekrem Efendimizin "Sübhâneke mâ 'arafnâke hakka ma'rifetike yâ ma'rûf" yani "Ey Sübhân! Biz seni hakkıyla bilemedik" diye niyâz etmesinin hikmeti budur.

Ma'rifet şems-i münîr ü zerre cân
Hîç güneşden zerre verir mi nişân

Marifetullah, güneş insan zerre misâlidir. Hiç zerre ile güneşi kıyâs etmek mümkün müdür?

Bu çemenden kimse ermez bir güle
Her tarafda kuru kavgâ bülbüle

Marifetullah hakkında konuşanlar çokdur ama marifetullah gülşeninin güllerini derenler pek azdır. 

Kâr-ı 'âlem hayret ü 'ibret durur
Hayret-ender-hayret ü hayret durur

Marifetullahdan nasîbi olanların işi ibret ve hayretdir. Marifet ehli olan kişiler her neye baksalar Hakk'ın sonsuz kudret ve kuvvetini ve eşsiz san'atını ve akıllara durgunluk veren hikmetini müşâhede ederler. Bu müşâhede ehl-i marifetin hayretini arttırır.

Ermez ana bu hayâlât ü gümân
Olmaz ana hem işârât-ı beyân

Bu hâle hayâl ile zan ile erişilmez, okuyarak, dinleyerek nâil olunmaz. 

Şol ki Hakk'ı bildi bilmez kendiği
Bilmez anı gitmeyince bildiği

Marifetullahı anlamanın yolu marifet ehlinin yani âriflerin ahvâlini anlamakdan geçer. Ârif demek kendisini ve bildiklerini Hakk'da yok eden demekdir. Hakk'da yok olmayan ârif olamaz. Zîrâ Allah Allah ile bilinir. Hakk göz Hakk'ı görür, Hakk kulak Hakk'ı işitir, Hakk dil Hakk'ı söyler.

Ma'rifet deryâ vü 'ârif gark olur
Nûru gören nûra müstağrak olur

Marifetullah uçsuz bucaksız bir ummândır, ârif  o ummânda boğulmuşdur. Ârif demek Hakk'ın nûruna müstağrak olan kişi demekdir.

Kim ki gavvâs-ı dürr-i deryâ olur
Pâdişâh-ı milk-i lâ-yefnâ olur

Marifetullah ummânında dalgıçlık eden ârif  o ummândan büyük hazîneler çıkarır. Marifet hazînesine sâhib olanlar ebedî bir saltanata mâlik olur.

Şâh olur kim genc-i vahdet hemdemi
Nev-arûsân-ı tecellî mahremi

Ârif, Hakk'a kurbiyyeti ve esrâr-ı ilâhiyyeye mahrem olması sebebiyle  büyük bir devlete nâil olur. 

Şem'-i bezm olur ana nûr-ı sıfât
Milketi olur verâ-yı kâinât

Ârif, her ne kadar bu dünyâda görünse de, makâmı kâinâtın ötesindedir zîrâ Hakk ile hem-bezm olmuşdur.

Görmüş ü bilmiş velî nâdân olur
Ârif ü çüst ü velî hayrân olur

Her şeyi bildiğini ve gördüğünü iddiâ eden çok bilmişler câhildirler. Asıl âlimler, asıl bilenler, âriflerdir ki onlar Hakk'ı bilmekle hayrân olmuşlardır.

Sinan Paşa
Kuddise Sırruh
Listeye geri dön