MuzafferOzak.com (Türkçe)

HİKÂYE

Tûs şehrinden gelen bir fakîh bir nahivci ile karşılaşmış. Nahivci ona nereden geldiğini sormuş. Fakîh, "Min Tûs/ Tûs'dan" diyecek yerde "Min Tîs/Tîs'den" diye cevap vermiş. Nahivci, "Vallahi bugüne kadar ben böyle bir şehir ismi hiç duymadım. Sakın bu Tûs olmasın" demiş. Fakîh, "Sen hiç harf-i cerr nedir duymadın mı? Min harf-i cerr olduğu için Tûs'un başına gelince Tûs'u Tîs yapdı" deyince nahivci : "Benim bildiğime göre harf-i cerr yalnız harfi cerreder onun koca bir şehri altüst ettiğini hiç duymamışdım" diye cevap vermiş.

NÜKTE

Cehâletin bir kaç derecesi vardır. Kimisi bilmez ama bilmediğini bilir. Bunlardan isti'dâdı olanlar ilmi taleb ederlerse cehâletden kurtulabilirler. Kimisi de bilmez ama bilmediğini de bilmez. Bunlara echel denir. Bunlar bilmediklerinin farkında olmadıkları için bilgisizlikden kurtulamazlar. Kimisi de hem bilmez hem bilmediğini bilmez hem de bildiğini iddiâ eder. Câhillerin en fenâsı budur. Zîrâ kendisine hak ve hakîkat söylenince kibrinden ve inadından dolayı kabûl etmez, hep itiraz eder. Üstelik yanlışda ısrâr ederek sırf kendisini rezîl etmekle kalmaz, kendi cehâletini başkalarına da bulaştırır, onları da rezîl eder. Böyle bir câhil, bulunduğu mevkinin büyüklüğüne göre, bazen koca bir cemaati, bazen koca bir şehri, bazen de koca bir memleketi cehâleti ile alt üst edebilir.

Ârif ile eyle ülfet alırsın mertebe
Câhil ile etme sohbet dönersin merkebe

Koca Şehri Altüst Eden Harf