31 Ocak 2025 tarihinde yayınlanmıştır.
Modern insanın hâl-i pür-melâlinden bahsedeceğim biraz. İşte size iki misâl.
Birincisi. Daha dün babası yâhud dedesi köyde çobanlık yapan insanlar, hasbe'l-kader şehire gelince, okul okuyup, para kazanıp, belli bir yere gelince, hemen bir köpek ediniyor, cins bir köpek. Böyle bir köpeğe sâhib olmayı bir marifet zannediyor. Bunu bir modernlik, gelişmişlik göstergesi olarak kabûl ediyor. Başlıyor ona çobanlık yapmaya. Her gün en az iki defa alıp onu parkda yâhud sokakda gezdiriyor, oraya buraya çişini kakasını yapdırıyor. Avrupalılar, Amerikalılar gibi hayvanın pisliğini temizlemekle uğraşmasa da devamlı köpeğin peşinde, serbest bırakamıyor hayvanı. Dağdaki çobanın hayvanların peşini bırakamaması gibi. O çoban, koyunu kurd yer yâhud koyun uçurumdan düşer diye korkuyor, bu çoban da köpeğine başka bir köpek saldırabilir, araba çarpabilir filan diye korkuyor. Bu da yetmiyor, köpeğin mamasıyla ayrı uğraşıyor, kuaförü ile ayrı, veterineriyle ayrı uğraşıyor. Dünyâ kadar para harcıyor, emek harcıyor, zaman harcıyor ve hiç şikâyet etmiyor bundan, gâyet memnûn bu işden. Şunu hiç düşünemiyor ki Allah insanı köpeğe hizmet etmesi için değil, köpeği insana hizmet etmesi için yaratmışdır. Nedir köpeğin vazîfesi? Ya bekçilik yapacak, evi, köyü, araziyi bekleyecek. Ya sürüyü koruyacak, çobana yardımcı olacak. Ya avcının yardımcısı olacak, uzakdaki avı tutup getirecek. Köpek bunlar için yaradılmışdır. İnsan eşref-i mahlûkatdır, bütün mahlûkât insan için yaradılmışdır. Meleği feleği, arşı kürsüsü, yeri göğü hepsi hepsi. Hâl böyle iken köpeğe hizmetçilik eden insanın aklına şaşılmaz mı?
İkincisi. Köyü beğenmeyen, çiftçilik yapmayı hakîr gören insanlar, şehire gelince başka türlü çiftçilik yapar oldular. Sitelerin, villaların bahçeleri hep tarla. Ne yetişiyor bu tarlalarda biliyor musunuz? Çimen. Tek bir mahsûl var, o da çimen. Dünyâ kadar su harcanıyor, enerji harcanıyor sonra da büyüyen çimleri kesmek için emek harcanıyor, ayrıca enerji harcanıyor filan. Sonuç ne? Külliyen zarar. Su boşa gidiyor, emek boşa gidiyor, çimen boşa gidiyor, vakit boşa gidiyor, para boşa harcanıyor. Bunu da büyük bir marifet zannediyor insanlar. Şunu hiç düşünmez mi insan, Allah o bahçeyi, o suyu, o enerjiyi, o imkânları çim yetiştirmek için mi verdi bize? Su kıt, enerji kıt, bahçe ve arazi sâhibi olmak büyük bir nimet, bunlar boşa harcanır mı hiç? Domates, salatalık bin kilometre öteden geliyor, o da bir şeye benzemiyor, üstelik fiyatları el yakıyor. Toprağın varsa, bahçen varsa, ya bir ağaç dikersin, gölgesinden yâhud meyvesinden istifâde edersin, ya toprağı eker bostan gibi kullanırsın, mahsûlünden istifâde edersin, hiç birini yapamıyorsan, fazla su istemeyen, fazla bakım istemeyen bir alay bahçe bitkisi var, çiçekler var, onları dikersin, onları yetiştirirsin. Yok böyle yapmıyor, programlanmış bir robot gibi, bilinçsizce, kimseye faydası olmayan bir işi, hiç durmadan tekrarlıyorsa, o kişide akıl vardır diyebilir miyiz?
Siz siz olun, sakın modern insanın aklına güvenmeyin ve sakın modern dünyânın yalanlarına kanmayın. Çünkü modern insan, dengeyi bozmuş, mîzânı altüst etmiş, hak yerine bâtılı, doğru yerine yalanı, iyi yerine kötüyü, fayda yerine zararı baş tâcı etmişdir.