Kur`ân'a Kimler El Süremez?

Sûre-i Vâkıa'nın son kısmında, Kur`ân-ı Kerîm'in bazı husûsiyyetleri beyan edilmiş ve "لَا يَمَسُّهُٓ اِلَّا الْمُطَهَّرُونَۜ lâ yemessuhû ille'l-mutahharûn" âyet-i kerîmesi ile, Kur`ân'a ancak tertemiz olanların el sürebileceği ilân edilmişdir. Bu âyet-i celîlenin zâhirine bakarak hüküm veren âlimler, Kur`ân-ı Kerîm'i abdestsiz-gusülsüz olarak okumayı ve mushaf-ı şerîfe gusülsüz-abdestsiz olarak dokunmayı yasak saymışlardır. Yani âyetdeki "mutahharûn" lafzından gusüllü ve abdestli olmayı anlamışlardır. 

İlimde rüsûh bulan zevâta ve ehlullah hazerâtına göre ise, "mutahharûn"dan murâd, kalblerini tasfiye ederek saflaştıranlar, nefislerini tezkiye ederek tertemiz hâle getirmiş olanlardır. Bu zevât, Kur`ân-ı Kerîm'i messetme yani ona temâs etme meselesini de, mushaf-ı şerîfi elle tutmak, âyetlerine parmakla dokunmak şeklinde değil de, Kur`ân-ı Kerîm'in ma'nâsına nüfûz etmek, âyet-i kerîmelerin medlûllerine vâkıf olmak şeklinde tefsîr etmişlerdir. 

Dikkat edilirse, bu âyet-i celîleden önce, "اِنَّهُ لَقُرْاٰنٌ كَر۪يمٌۙ ف۪ي كِتَابٍ مَكْنُونٍۙ innehû le kur`ânün kerîm, fî kitâbin meknûn" buyrulmuşdur. Yani Kur`ân-ı Kerîm'in pek yüce bir kitâb olduğu ve onun korunmuş bir kitâbda saklı olduğu beyân edilmişdir. Âyetdeki meknûn, mahfûz, gizli, örtülü, saklı ma'nâlarına gelir. Demek ki Kur`ân, "mutahhar" olmayanlardan gizlenmişdir. Kalblerini mâsivâ kirlerinden arındırmayanlar, nefislerini kötü sıfatlardan temizlemeyenler Kur`ân'ı anlayamazlar. Onun için ehlullah, "Nâ-pâk olan gönül, mahrem-i esrâr-ı Kur`ân olamaz" ve "Nâşüste rûy, harîm-i Kur`ân'a duhûle mecâl bulamaz" buyurmuşlardır.

Burada pek latîf bir nükte daha var. O da bu âyet-i kerîmdeki "لَا يَمَسُّهُٓ lâ yemessuhû" lafzında gizlidir. Türkçemizde "el sürememek" ve "dokunamamak" tabirleri mecâzen "bir işe hiç başlayamamak" anlamına gelir. Hani "o işe elimi bile süremedim" deriz ya, işte Kur`ân'a el sürememek de, ondan tamâmen bîgâne kalmak demekdir, vesselâm.