Muzaffer Efendi Hazretlerinin Talebelik Hâtıraları

Biz, ana-oğul "mütevekkilen alallah" baş başa kalmıştık. Nur içinde yatsın, bir köy kızı olmasına rağmen uyanık bir hanım olan anacığım, her hâl ü kârda tahsilimi de ihmal etmiyor ve behemehal okumamı istiyordu. Besmele-i Şerîfi Karagümrük'de Atik Ali Paşa Camii İmamı Hâfız Cafer Efendi'nin huzurunda çekmiş ve daha sonra Poyraz Sokağında Uşşâkî tarîkatı pîr-i sânîsi olan Cemâl-i Uşşâkî Efendimizin dergâhında, maalesef adını hatırlayamadığım bir hoca efendiden de ilk derslerimi almıştım. Nihayet Fatih'de bir hoca mektebine devama başladım ve bu mektepte Şevket ve Kamil Efendi'lerden ders aldım. Cumhuriyet inkılâbı ile bu mektep kapanınca, önce Sâliha Hatun ilkokuluna ve daha sonra 20.İlkokul'a devam ederek ilk tahsilimi tamamladım.

Rahmetli anacığım, bu kadarını kâfî görmüyor ve her şeye rağmen benim tahsilime devamımı arzuluyordu. İtiraf ederim ki, ben de okumağa ve öğrenmeğe fevkalade heveskâr ve kâbiliyetli idim. Ne var ki içinde bulunduğumuz fakr u zarûret de şiddet ve dehşetini hergün biraz daha arttırıyordu. İlkokulu bitirdikten sonra kaydolunduğum Gelenbevî Ortaokulundaki tahsil yıllarımı her zaman içim sızlayarak hatırlarım. Hiçbir taraftan gelirimiz olmadığı gibi, Allah tealadan gayrı güvenebilecek kimsemiz de yoktu. Çok geceler ana-oğul aç yatıyor, aç kalkıyorduk. Üst-baş, giyim-kuşam bakımından da aynı ıztırâr ve ihtiyaç içinde idik. Yiyecek ekmek bulamayan sessiz ve kimsesiz bir ana ile 10-12 yaşlarında bir yetim, giyecek elbiseyi ve ayakkabıyı nereden ve nasıl temin edebilirlerdi?

En yüksek rütbe ilim rütbesidir.

Anacığım beni Darüşşafaka'ya veya askerî okullardan herhangi birisine vermek ve böylelikle hem tahsilimi, hem üst-başımı hem de yiyeceğimi teminat altına almak istiyordu. Fakat ne çare? Bütün kapılar sanki yüzümüze kapanmış, elimizden tutacak, bize yol gösterecek, böyle bir hayırlı işe vâsıta olabilecek hiç kimse de çıkmamıştı. Annemin çalıştığı bazı evlerden verilen eskileri giyiyor, onun canını dişine takarak sağlayabildiği birkaç kuruşla günümüzü gün etmeğe çalışıyorduk. Bu mahrumiyet ve sefâlete daha ne kadar ve nasıl tahammül edilebilirdi? 

Fakr u zarûretten mütevellid, ağır ve dayanılmaz baskılar altında, ağlaya ağlaya mektepten ayrılırken neler hissettiğimi kelimeler ve cümlelerle ifâde edebilmek cidden mümkün değildir. Şu kadarını söyleyebilirim ki, tahsili terk etmek bana açlıktan da düşkünlükten de mahrumiyet ve sefaletten de ağır gelmiştir. Rabbim bu acıyı kimseye göstermesin..

Beni önce Atpazarı'nda bir saracın yanına vermişlerdi. Bir müddet sonra oradan ayrıldım ve Zindankapısı'nda huysuz ve aksi bir ihtiyarın yanına girdim. Bu zatın zulümlerini ve haksızlıklarını hatırladıkça, hala ürperir ve bir insanın bu derece zâlim, geçimsiz ve dirliksiz olabileceğine bir türlü akıl erdiremem. Olur olmaz her şeye kızar, sebepli sebepsiz azarlar, akrep gibi sokmak için âdetâ bahâne arardı. Bana 35 kuruş gündelik verdiği halde, rastgele bir hamalın bir liraya götürmeyeceği ağır yükleri, evinden dükkanına dükkanından evine taşıtır, bir dakika soluk aldırmaz, akşamlara kadar durmadan, dinlenmeden çalıştırırdı.

Sabreden muzaffer olur.

Tereddüt etmeden söyleyebilirim ki, bu zatın haksızlıklarına ve huysuzluklarına ancak îmân gücümle mukâvemet edebiliyordum. Çünkü bütün bu ağır şartlara rağmen, muntazaman namazımı kılar, okunan Kuran-ı Kerim'i olanca dikkatimle dinler, manasını anlayabilmek için Cenab-ı Hakk'dan feyz ve ilham niyâz ederdim. İşte o günlerden birisinde Sultan Selim Cami'sinde nur yüzlü bir zât-ı şerîf ile karşılaştım. Vakit namazlarına sadakatle devam ettiğimi gören bu zât benimle alâkadar oldu, derdimi dinledi, durumumu öğrendi.Tahsile ve be tahsis Kuran-ı Azîmüşşân'a olan bağlılığımı takdîr ve teşvîk ederek, bıraktığım yerden başlamak sûretiyle, Kuran-ı Mübîn'i bana ta'lîme başladı. Neyleyim ki, kader hükmünü icrâda gecikmedi ve Abese sûre-i celîlesini ezberlediğim gün, hocam ahrete göç etti. Bu muhterem zât, Yavuz Sultan Selim hazretlerinin türbedârı Hoca Hâfız Şâkir Efendi idi. Mevlâm garka-i garîk rahmet ve makâmını cennet eyleye.

Hâfız Şâkir Efendi merhûmun hakkımdaki teveccüh ve alâkası netîcesi olarak, aynı cami-i şerîfin hademesi de beni çok seviyorlardı. Hayat ve maişet yükünün zahmet ve meşakkatleri arttıkça, bende olan aşk-ı ilâhî de hergün biraz daha artıyor, îmânın haz ve gururuna, islâmın şuur ve süruruna varıyordum. İçinde bulunduğum ağır şartlara rağmen, birçok zevâtın hizmet ve vazîfelerini seve seve yapıyor ve bununla âdetâ iftihar ediyordum. Bu hizmet ve gayretlerim gözlerinden kaçmamış olmalıdır ki, hasta ve yatalak bir ihtiyar olan Mehmed Efendi'nin vazîfesini kendi aralarında idâreten bana tevcîh etmişlerdi.

Yanında çalıştığım ihtiyarın, taşıyamayacağım kadar ağır bir yük yüklemesi neticesi kasığım incindiği gün, işinden çıkarılmış ve hiç unutmam 35 kuruş gündeliğim evimize gönderilmişti. Bununla beraber memnun ve mesud idim. Çünkü bu huysuz ve aksi zatın hizmetinden kurtulmuştum. Dînî tahsilime devamıma imkan verecek rahat bir iş aramaya başlamıştım. Bir bildik tavsiyesi ile İstanbul Darphanesi'ne müracaatta bulundum. Bu arada camideki görevime de devam ediyordum. Darphane'ye işçi olarak kabul edildiğimi haber verdikleri gün, hıfzımı tamamlamaya çalışıyordum...

Efendi Hazretlerinin babası gibi sevdiği ilk mürşidi Abdurrahman Sâmî Saruhânî Hazretleri

Nihayet Allah Teala'nın avn u inâyeti ve hocam Gümülcineli Mustafa Efendi'nin himmet ve gayreti ile hıfzımı bitirmiş ve arabiyata başlamıştım. Fatih Cami-i Şerîfi başimamı Mehmed Rasim Efendi'den hurufat tahsil ediyor, Ayasofya'da Hacı Hayrullah Efendi'den tefsir dersleri alıyordum. Hocalarımdan Abdurrahman Sâmî Efendi'nin vefatından sonra, rüyada bir zât tarafından vâki olan manevî emir üzerine Fatih Türbedârı Ahmed Amîş Efendi Hazretlerinin halîfesi Ahmed Tâhir Marâşî'den tasavvuf ve hâl ilmini tahsile başlamıştım. Bu arada dersiamdan Hüsrev Efendi'den Buhârî ve Hidâye, Kemahlı Mahmud Efendi'den Müslim-i Şerîf, Kastamonulu Ahmed Efendi ile Beşiktaşlı Cemal Efendi'den de tefsîr ve âdâb okuyordum.

Sarıyer Müftüsü Hüseyin Hüsnü Efendi tarafından imtihan edilerek, Sarıyer Fahrî Vâizliğine tayîn olunduğum günkü sevinç ve heyecanımı hâlâ unutamam...

Bundan sonra, önce Ali Yazıcı Camii'ne ve müteâkıben sırasıyla Soğanağa, Kefevî ve Bayezid Cami-i Şerîfleri müezzinliklerine tayîn edildim. Nihayet geçirdiğim son bir imtihanla, Vezneciler'de Camcı Ali Camii imam ve hatipliği uhdeme tevdi kılındı. Bu cami-i şerîfde vazîfe gördüğüm sırada dersimi dinleyen Diyanet İşleri Reisi Ahmed Hamdi Efendi merhûm bütün İstanbul camilerinde vaz u nasîhatte bulunmama müsaade olunması hususunda o zaman İstanbul Müftüsü olan Ömer Nasuhî Efendi hazretlerine emreyledi.

1939 yılında, Bayezid'de Sahaflar Çarşısı'nda bir dükkan açmış bulunuyor, bir yandan da muhtelif camilerde vazîfeme devam ediyordum. Bu arada yine boş durmuyor, yeni bir şeyler öğrenmek ve müktesebâtımı genişletmek azim ve gayretiyle, her çâreye başvuruyordum. Merhûm Zekâî Dede Efendi'nin mahdûm-i mükerremleri Hâfız Ahmed Efendi'nin talebesi olan, Bakırköy Müftüsü İsmail Hakkı Bey'den de mûsıkî talimine başlamıştım.

1936 yılından itibaren de Güzel Sanatlar Akademisi'ne talebe olarak kayıt ve devama başlamış, Hattat Hacı Nuri, Hattat Hacı Kamil ve Tuğrakeş İsmail Hakkı Bey'lerden yazı talim etmiş ve tezhip sanatı üzerine de çalışmıştım...