Nâfile İbâdet ve Kurb-i Nevâfil
5 Kasım 2017 tarihinde yayınlanmıştır.
Arapça "ﻧﺎﻓﻠﻪ Nâfile" kelimesi, "Fazladan vermek, karşılıksız vermek" anlamlarına gelen "Nefl" kökünden gelir. Dînî bir terim olarak "nâfile" ve cemî' sîgasıyla "nevâfil" emredilmediği halde yapılan ibâdetler için kullanılır. وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ âyet-i kerîmesinde buna işâret vardır. Bu kelime Türkçemizde her nedense "boş, faydasız, boşuna" ma'nâsına kullanıldığından Mürşid-i Azîzim Muzaffer Efendi Hazretleri, nâfile ibâdetlerden bahsederken, bu ma'nâya hamledilmesin ve yanlış anlaşılmasın diye hep şu îkâzı yaparlardı :
Farz olan ibâdetler, Allah'ın emrini yerine getirmek için yapılır. Nâfile ibâdetler ise, Allah'a sevginin i'lân ve ızhârıdır. Yoksa boşa gidiyor demek değildir.Farz olan ibâdetler kulu Allah'a yaklaştırır ancak mükellefiyyet olmadığı hâlde yapılan ibâdetler ve ameller, Allah'a daha da yaklaşmaya sebebdir. Bir şartla ki, bu ibâdetler sırf Allah rızâsı için olmalı, cennet arzusu, cehennem korkusu, ecir ve sevab için olmamalıdır. "Kurb-i nevâfil" denilen bu yakınlık, husûsî bir yakınlıkdır ki sôfiyye lisânında buna "seyr-i fillahda ma'allah" denir. Hakk'a kurbiyyetin bu derecesi Sahîh-i Buhârî'de yer alan şu hadîs-i kudsîde beyân edilmişdir :
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ قَالَ: مَنْ عَادَى لِي وَلِيًّا، فَقَدْ آذَنْتُهُ بِالْحَرْبِ، وَمَا تَقَرَّبَ إِلَيَّ عَبْدِي بِشَيْءٍ أَحَبَّ إِلَيَّ مِمَّا افْتَرَضْتُ عَلَيْهِ، وَمَا يَزَالُ عَبْدِي يَتَقَرَّبُ إِلَيَّ بِالنَّوَافِلِ حَتَّى أُحِبَّهُ، فَإِذَا أَحْبَبْتُهُ، كُنْتُ سَمْعَهُ الَّذِي يَسْمَعُ بِهِ، وَبَصَرَهُ الَّذِي يُبْصِرُ بِهِ، وَيَدَهُ الَّتِي يَبْطِشُ بِهَا، وَرِجْلَهُ الَّتِي يَمْشِي بِهَا، وَإِنْ سَأَلَنِي لَأُعْطِيَنَّهُ، وَلَئِنْ اسْتَعَاذَنِي لَأُعِيذَنَّهُ، وَمَا تَرَدَّدْتُ عَنْ شَيْءٍ أَنَا فَاعِلُهُ تَرَدُّدِي عَنْ نَفْسِ عَبْدِي الْمُؤْمِنِ، يَكْرَهُ الْمَوْتَ وَأَنَا أَكْرَهُ مَسَاءَتَهُ
Resûlullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu :
Allah azze ve celle buyurdu ki :
Dostlarıma düşmanlık edenlere harb i'lân ederim. Kulum bana her şeyden önce farzlarla yaklaşır. Kulum bana nâfilelerle yaklaşmaya devâm ederse Ben o kulumu severim. Ben onu sevince, onun işiten kulağı, gören gözü, konuşan dili, tutan eli, yürüyen ayağı olurum. Benden bir şey isterse muhakkak veririm, ne zaman bana sığınsa ilticâsını kabûl ederim.
"وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ va’bud rabbeke hattâ ye’tiyekel yakîn" âyet-i kerîmesinde de bu kurbiyyete işâret vardır. Bu âyet-i kerîmenin inceliklerini de bir başka yazımızda ele alırız inşâallah.