Nimrî Dede

Nimrî Dede 1909 yılında Elazığ ilinin Keban ilçesine bağlı Nimri (Pınarlar) köyünde dünyâya gelmişdir. Nimri (Pınarlar) köyü, 13. Yüzyılda Oğuzların Bayat Boyunun Şeyh Hasan Aşiretinin bir oymağının kurduğu, bir Türkmen obasıdır. Köyün kurucu ailesi Nimriler, Arapgir-Onar Köyünden gelerek burayı yurt edinmişler. Nimriler Kabilesinin reisi, Şeyh Nimri, Pîri ve Aşîret Beyi Şeyh Hasan’dan icâzet alarak, sonradan kendi adını vereceği, bu metrûk Bizans köyüne yerleşmişdir.  

"Nimrî" O'nun mahlası olup asıl ismi İsmail, soyadı ise  Dehmen'dir. Yöresinde Şıh İsmail ve Hacı İsmail diye bilinir..."Nimri" kelimesi Farsça "ölümsüz" anlamına gelen "nemiri" kelimesinden gelir...

Nimrî Dede’nin anne (Ayşe Hanım) ve babası (Abdülvehhâb Efendi) O henüz 12 yaşında iken altı ay arayla vefat etmişler. Nimrî Dede, belli bir süre amcazâdesi Hüseyin Efendi’nin yanında kalmış. 1925 yılında İstanbul’da Gümrük Müfettişi olan diğer amcazâdesi Ahmet Bey’in yanına gitmiş. İstanbul’a gidişi Nimrî Dede’nin hayatında önemli bir dönüm noktası olmuş. İstanbul’da üç yıl Numûne-i İrfân adlı bir okula devam etmiş ancak yaşı büyük olduğu için üç yıl sonra bu okuldan ayrılmak zorunda kalmış...

Geçimini temin etmek için bir müddet Aksaray’da Bozkurt Han’da kavun, karpuz satan Nimrî Dede sonraları Kapalıçarşı'da eski elbise alım-satımına başlıyor. Nihâyet Kapalıçarşı'da bir elbise mağazası açıyor ve uzun zaman geçimini bu şekilde temin ediyor. 

Güreşe de merâkı olan Nimrî Dede,  bir ara Fatih Spor Kulübünün lisanslı güreşçisi de olur...

Edebiyata, sanata, şiire ve tasavvufa derin bir ilgi duyan Nimrî Dede İstanbul'da önemli bir çevre edinir ve Neyzen Tevfik, Mazhar Osman, Muzaffer Ozak, Şemseddin Yeşil, Osman Cemal gibi şahsiyetlerle tanışır ve bu zevâtın sohbet meclislerine devâm eder...Şemseddin Yeşil Efendi'nin teşvîkiyle Arapça ve Farsça dersleri alır...Nakşiyye, Kâdiriyye, Rıfâiyye, Mevleviyye gibi belli başlı birçok tarîkin mensubları ile görüşür, sohbet eder...

Nimrî Dede, 1950 senesinde hacca gider. Bu hac seyahatine bağlı olarak birçok ziyâretler yapar. Bir müddet Kerbelâ ve Necef'de kalır...İmam Mûsâ Kâzım Hazretlerini ziyâret eder, oradan da tâ Meşhed'e giderek İmam Ali Rızâ Hazretlerini ziyâret eder...Bu seyahat altı ay sürer...

1970 senesinden köyüne dönerek ziraatle uğraşan Nimrî Dede, Hakk'a yürüdüğü 1986 senesine kadar ara ara sevdiklerini ziyâret maksadıyla İstanbul'a gelir...

1986 senesinde rahatsızlanan Nimrî Dede, yolculuğa çıkacak bir insan gibi hazırlanır, köylülerle vedâlaşır, irtihal edeceği günü yakınlarına bildirir ve 18 Ekim 1986 tarihinde Hakk'a yürür...




Nimrî Dede aynı zamanda saz (cura) da çalan bir şâirdir. Şiirlerini ekseriyetle dörtlük esâsına göre yazmışdır. Halk ve Âşık Edebiyatımızın temel nazım biçimlerinden koşma, mânî, destân, güzelleme, koçaklama ve ağıt, Tekke Edebiyatının nazım türlerinden ise ilâhi, nefes ve şathiyat gibi türlerde şiirler yazmıştır. Şiirlerinin büyük bir kısmı yukarıda kapak resmini gördüğünüz kitabın içinde yayınlanmışdır...

Nimrî Dede'nin şiirlerinden bazıları bestelenmişdir. Arif Sağ'ın bestelediği şiiri şöyle başlar : 



Nimrî Dede, 1973 yılında Konya’da yapılan âşıklar şölenine katılır ve şiir dalında Gufrânî Ödülünü alır.

Nimrî Dede'nin el yazısı ile bir nutku

Nimrî Dede'nin ârifâne nutuklarından ikisini de teberrüken buraya dercedelim...