"Oruç Kalkandır" Hadîs-i Şerîfindeki Bazı İncelikler
8 Mayıs 2019 tarihinde yayınlanmıştır.
Bilindiği gibi kalkan bir savaş âletidir ve düşmândan gelen okdan, mızrakdan ve sâireden korunmak için kullanılır. İnsanın en büyük düşmanı, kendi nefsidir. Oruç da nefs ile yapılan cihâddır. Vücûd ülkesini ele geçirmeye çalışan nefsin en kuvvetli silahları yemek, içmek, uyumak ve şehevî arzulardır. Zîrâ bedenî arzularına mahkûm olan kişi, nefsine mağlûb ve esîr olmuş demekdir. İşte oruç insanı nefsin bu silahlarına karşı koruyan bir kalkandır.
Bazı rivâyetlerde de "الصَّوْمُ جُنَّةٌ مِنَ النَّارِ es-savmu cünnetin mine'n-nâr" yani "Oruç cehenneme kalkandır" şeklinde vârid olmuşdur. Bu da aynı ma'nâya gelir. Zîrâ nefsine mağlûb olan kişi kendisini cehenneme götürecek işleri yapar. Zâten nefs-i emmâre de cehennemin misâlidir. Nefsine mahkûm olan kişi daha bu dünyâda iken cehenneme düşmüş demekdir.
Hadîs-i şerîfdeki diğer bir incelik de şudur. Nasıl ki harbeden kişi, kalkanının sağlamlığı ölçüsünde düşmanın saldırılarından korunursa, oruç tutan kişi de orucunu sağlam tuttuğu ölçüde nefsinden emîn olur. Hem oruç tutup hem de kıtlıkdan çıkmış gibi yiyip içenler, orucu uykuya tutturanlar, günü gafletle geçirenler, dedikodu ve gıybetle oruçlarını sakatlayanlar, harama bakarak orucunu zaafa uğratanlar elindeki sağlam kalkanı paramparça edip savaşa gidenlere benzer. Hiç paramparça olmuş bir kalkanla düşmana karşı durulabilir mi?
Hiç durmadan sana ok atan nefs düşmânına karşı, oruç kalkanını elinden bırakma sakın!
Hazret-i Mevlânâ