Oruç Üç Kısımdır

Bir oruç var; yeme, içme ve cinsî münâsebetten kendini fecr-i sâdık ile güneşin gurûbuna kadarki vakitde muhâfaza etmektir. Bu türlü oruç dahî tutmayıp kendini, Allah'ın âşıkı sanan kişinin aklına şaşılır ve o da'vâda olan kişiye acınır.

İkinci bir tâife vardır ki bunlar, fecr-i sâdık ile gurûb-i şemse kadarki vakitde bu üç şeyden kendilerini muhâfaza ettikleri gibi, gündüz ve gecesinde de gözlerini harâma bakmakdan, kulaklarını kötü şeyleri dinlemekden, dillerini gönül yıkmak, sebb, küfür ve yalan söylemekden, ağızlarını haram lokma yemekden, ellerini ve ayaklarını Allah'ın izin vermediği yerlere gitmekden, kalblerini de kînden ve hasedden ârî tutarlar. Bu kimseler, saydıklarımızdan bir tânesini yapsalar oruçları bozulur. Yani bu kimselerin yalnız yeme, içme ve cinsî münâsebetden oruçları bozulmaz. Gözü ile harâma, dili ile yalana teşebbüs etse bile oruçları bozulur. Bunlar zâten bütün sene Ramazan'dan hâriç zamanlarda da yiyip içseler ve helâlları ile cinsî münâsebetde bulunsalar dahî, diğer a'zâları yukarıda anlatıldığı gibi oruçludur. Bunlara bu ümmetin havâss kısmı denir. Bunlar veliyullahdır. Bunlar sözlerinin eridir. Namâzlarında hudû' ve huşû' sâhibidirler. Kendilerini kötülükden koruyanlardır. Muhakkak felâha erenlerdir.

Bir de, üçüncü bir zümre vardır ki, bunlar da yedi a'zâları ile oruç tuttukları halde, kalblerine Allah'dan başka bir şey girdiğinde oruçları bozulur. Bu zümreye de hâssül-havâss derler. Bu zevât-ı âlînin kadrini Allah'dan başka kimse bilmez.

Efendi Hazretleri, "Oruç, Hakk'ın sıfatıdır, o sıfata gir. Oruç, meleklerin sıfatıdır, o sıfata bürün" buyururlardı.