Orucun Yedi Mertebesi

Savm-ı sûrî, şehr-i mahsûsda fecrden gurûba kadar iftardan nefsini muhâfazadır. Savm-ı ma'nevî, vücûdu isyândan, kalbi gafletden, rûhu ahlâk-ı zemîmeden, sırrı mâsivâya te'allukdan, hafîyi rü'yete hicâb-ı imkândan, ahfâyı rûhâniyyet-i ezeliyyeden tenezzülden muhâfaza ederek merâtib-i savm ile sâim olan merâtib-i iftarla nâil-i mertebe-i mukarreb-i dîdâr olur.

Şekli olan oruç, Ramazan ayında fecirden güneşin batışına kadar yeme, içmek ve cinsî münâsebetden el çekmekdir. Ma'nevî oruç ise, bedeni günah işlemekden, kalbi Allah'ı unutmakdan, rûhu kötü huylardan, sırrı mâsivâya bağlanmakdan, hafîyi rü'yete engel olan perdelerden, ahfâyı ezelî rûhâniyyetden uzaklaşmakdan korumakdır. Bu mertebelere göre oruç tutanların her biri, kendi mertebesine göre Allah'a yaklaşarak iftâr eder.