Osman Gâzî'nin Mîrâsı

Osman Gâzî, Eskişehir'in Hamam semtinde bir pazar kurdurmuş. Bu pazara gayr-i müslimler de gelip işlerini görür ve ihtiyaçlarını giderirlermiş. Bir gün yine Bilecik'den bir takım gayr-i müslimler gelmişler. O zamanlar Bilecik'deki gayr-i müslimler iyi bardak yapıp işlerler ve pazara satmaya gelirlermiş. Müslümanlardan biri bunlardan bir bardak almış ama ücretini ödememiş. Bunun üzerine o gayr-i müslim, Osman Gâzî'ye şikâyete gelmiş. Osman Gâzî, bardağı alıp da parasını ödemeyen o adamı hemen huzûruna getirtmiş ve o gayr-i müslimin hakkını ondan alıvermiş. Bir daha böyle bir haksızlığa kimse cür'et etmesin diye de, o müslümanın bu kabahatini cezâsız bırakmamış. Osman Gâzî'nin dâimâ adâletle hükmetmesi, haksızlık yapan kişi kendi kavminden bile olsa hiç tereddüd etmeden hemen cezâsını vermesi, haksızlığa uğrayan kişi yabancı ya da gayr-i müslim dahi olsa, onun hakkını hukûkunu gözetmesi, özellikle de gayr-i müslimlerin haklarına son derece riâyet etmesi, halkda büyük bir güven ve emniyyet hissi peydâ etmiş. Hattâ civârdaki gayr-i müslimler Osman Gâzî'ye o derece hürmet ve itimâd eder olmuşlar ki, kadınlarını bile tek başlarına bu pazara serbestçe göndermeye başlamışlar

Oğlum! Sana her kim Allah'ın rızâsına uymayan bir iş teklif eder ya da emrine uymayan bir söz söylerse, sakın onu kabûl etme. Eğer sana söylenen söz ya da teklif edilen iş bilmediğin bir şey ise, bilenlere sor. Sana itâat edip hizmetinde bulunanlara dâimâ iyi muamele et, onların gönlünü al, onlara ihsânlarda bulun.