Osmanlının Yıkılışını Asırlar Öncesinden Gören Ferâset Ehli

• Seyyid Seyfullah Hazretleri, Osmanlı Devleti'nin zulme saptığını, adâlet teşkîlâtının iyi çalışmadığını, halkın da iyiden iyiye azdığını ve böyle giderse devletin yakın bir zamanda yıkılacağını "Yıkıldı Âl-i Osman ağlasın bütün cihân" diyerek haber vermişdir. Tabii anlayana. Bu zât-ı akdes, Osmanlı'nın görünüşde en parlak devri olan Sultan 3. Murad devrinde yaşamışdır.

• Âşıkpaşazâde, meşhûr târihinde "Bu Âl-i Osman ki, her işleri takvâ ile idi. Allah bunlara büyük fütûhât verdi, dünyâya hâkim oldular. Şimdi işleri fetvâya dökdüler, korkulur ki, mülkleri yıkıla" demişdir.

• Kanije kahramânı Tiryâkî Hasan Paşa'ya vezîrlik verildiğinde, ağlamış ve : "Eyvâh! Devlet-i Aliyye yıkılıyor!" demiş. Bunun sebebini soranlara da "Vaktiyle Pîrî Paşa gibi devlete büyük hizmetler etmiş, bahr-i ummanda muhârebeler yaparak muvaffakiyyetler kazanmış, bir zât olduğu halde, kendisine vezâret verilmedi de bu fakîr, ufak bir palangayı müdâfaa ettim diye vezîrlik pâyesine nâil oldum. Demek ki devlet yıkılıyor" demişdir.