16 Ocak 2023 tarihinde yayınlanmıştır.
Eyüp Sabri Paşa Mir`âtü'l-Harameyn nâmındaki eserinde vaktiyle Ravza-yı Mutahhara'ya teberrüken gönderilen kıymetli eşyâların bir listesini yapmışdır. Müellif, eşyâları tek tek ele almış, eğer belli ise, kim tarafından hediye edildiğini, hangi sanatkarın elinden çıkdığını, hattâ kaça mâl olduğunu ayrı ayrı kaydetmişdir. Sayfalar dolusu uzayıp giden bir listedir bu. Eşyâların hepsini ayrı ayrı zikretmemiz mümkün olmadığı için, size bir fikir vermek üzere bir özet hazırladım. Bakınız Ravza-yı Mutahhara'da vaktiyle neler neler varmış :
- 133 aded Mushaf-ı Şerîf : Her biri birbirinden kıymetli bu mushaflar yazıldıkları devrin en meşhûr hattatları ve müzehhibleri tarafından vücûda getirilmiş paha biçilmez eserlerdir.
- 43 aded Eczâ-i Şerîf : Bazılarında eksikler olmak üzere çoğu otuz cüzden müteşekkil cüz takımları. Bunlar da yine meşhûr hattatlar tarafından yazılmış, meşhûr müzehhibler tarafından süslenmiş paha biçilmez eserlerdir.
- 30 aded Delâil-i Şerîf ve muhtelif duâ kitâbları.
- 5 aded tesbih : Hepsi birbirinden nefis, inciden ve mercandan mamûl tesbihler.
- 4 Kelâm-ı Kadîm kabı, 2 rahle, 6 yelpâze, 2 murassa kılıç.
- Bir sedef çekmece ve müteaddid küpe, yüzük, bilezik, gerdanlık gibi kıymetli süs eşyâsı.
- Kevkeb-i Dürrî : Altın zemin üzerine yerleştirilmiş çok büyük iki elmas parçası ve çok sayıda elmas parçalarıyla süslenmiş pek kıymetli bir hediye.
- Altın Levha : Üzerine Kelime-i Tevhîd nakşedilmiş ve kıymetli taşlarla süslenmiş bir levha.
- Askılar : Altın, zümrüd ve diğer kıymetli taşlardan ve madenlerden yapılmış pek çok askı.
- Zincirler : Altın ve gümüşden mamul pek çok zincir.
- Muhtelif mücevherler : Zamanın büyük ustaları tarafından yapılmış her birbirinden kıymetli sanat eserleridir.
- Buhurdanlıklar : Altından ve gümüşden mamul mücevherlerle süslü pek çok buhur takımı.
- Gülâbdânlıklar : Çoğu gümüşden mamul müzeyyen gülsuyu kapları.
- Altın Şamdanlar : Kıymetli taşlarla süslü paha biçilmez şamdanlar. Bunlardan ikisi Sultan Abdülmecid tarafından gönderilmişdir ve çok kıymetlidir. Üstlerinde 16.282 aded pırlanta bulunan bu şamdanların boyu 1,5 metre olup, bir tânesi 150.000 mecidî altına mâl edilmişdir. Ravza-yı Mutahhara'ya gönderilen hediyelerin en kıymetlisi budur.
- Diğer Şamdanlar : Gümüşden, pirinçden ve billrudan mamul çok sayıda şamdan.
- Diğer Eşyâlar : Avizeler, saatler, örtüler ve daha pek çok kıymetli eşyâ.
I. Dünya Harbinde Medîne-i Münevvere'yi terk etmek zorunda kaldığımız zaman, Medîne Müdâfii Fahreddin Paşa, bunların bazılarını İstanbul'e göndermişdir. Diğerlerinin âkıbeti mechûldur.
Mürşid-i Azîzim Muzaffer Efendi Hazretlerinin bu husûsdaki mühim bir beyânâtını "Peygamberimizin Türbesindeki Kıymetli Eşyâlar" başlığı altında daha önce yayınlamışdım. Orada Efendi Hazretleri bir defterden bahsediyorlar, Ravza-yı Mutahhara'daki kıymetli eşyâların kayıtlı olduğu bir defter, envanter defteri. Acaba Eyüp Sabri Paşa'nın listesi ile o defterdekiler aynı mı? Bunu tahkîk edemedim maalesef. İkinci husûs, bunlardan hangileri İstanbul'a getirilemeyip Medîne'de gömüldü? Bu da mechûl. Bir gün ortaya çıkacak inşâallah.