Reşat Ekrem Koçu'nun İstanbul Ansiklopedisi

6 Temmuz 2019 tarihinde yayınlanmıştır.

İbret
Reşad Ekrem Koçu'nun İstanbul Ansiklopedisi, yarım kalmış olmasına rağmen hakîkaten bir çok açıdan takdîre şâyân bir eserdir. 11. cildde "Gökçepınar" maddesinde biten eser bir bilgi hazînesi olduğu gibi aynı zamanda eğlenceli bir İstanbul belgeselidir. Son derece velûd bir yazar olan Reşad Ekrem Koçu, İstanbul'a olan hayranlığını bu eserle ifâde etmişdir. Kendi ifâdesine göre, bu eserden maksadı, şehrin kütüğünü oluşturmakdır. Ansiklopedinin mâcerâsı 1944 senesinde başlamış, maddî sıkıntılar sebebiyle 1951-1958 arasında yayına ara verilmiş,1958'den sonra yeniden yayınlanmaya başlanan ansiklopedi, 1973 senesinde mevcûd hâliyle noktalanmışdır.

Eser ilmî bir usûle göre değil de yazarın zevkine ve kendine has uslûbuna göre yazılmışdır. Yazar İstanbul'un târihini, mekânlarını, kültürünü, İstanbul'daki hayâtı değişik yönleriyle ele almış, bu bilgileri desteklemek için de sayısız çizimler kullanmışdır. Kendisi de iyi bir çizer olan Koçu, eserinde hiç fotoğraf kullanmamış, çizimleri ünlü ressamlara ve çizerlere yaptırmışdır. Bu çizer kadrosu, yaptıkları çizimlerle İstanbul Ansiklopedisi'nin belgesel niteliğine ciddî katkılarda bulunmuşlardır. Çizerlerin isimleri şunlardır : 
Ferzan Baydar, Sabiha Bozcalı, Aydın Burteçene, Behçet Cantok, H. Çizer, H. Hüsnü, Nezih İzmirlioğlu, A. Bülend Koçu, Reşad Ekrem Koçu, Reşat Sevinçsoy, Abdullah Tomruk, Salih Sinan, O. Zeki Çakaloz, Hâşim, Kemal Zeren, Turan Açıksöz, Münif Fehim, M. Kayalar, Kemal Külmat, Bülent Şeren, Zeki Yönet, Özay Aslan, Nuriye Nirven, Ömer Tel, Agop Arad, Sabih Büyükerbil, Salim Erdem, Turan Açıksöz, Yaşar Ekinci, Tekin Gökçen, H. Kutay, Serpil Büyükerbil, Halit Eraktan.
Ansiklopedinin çok kalabalık bir yazar kadrosu vardır. Koçu, desteklerini aldığı yazarların isimlerini fasikül kapaklarında belirtmişdir. Çoğu târihçi ve edebiyatçı olan yazar kadrosu arasında dikkatimizi çeken isimler şunlardır : 
Sermet Muhtar Alus, Osman Nuri Ergin, Semavi Eyice, A  İbrahim Hakkı Konyalı,  Kevork Pamukciyan, Ali Rıza Sağman, Ekrem Hakkı Ayverdi, T. Yılmaz Öztuna, Süheyl Ünver, Nahit Sırrı Örik, Pertev Nailî Boratav, Feridun Dirimtekin, Mithat Sertoğlu, Halûk Şehsuvaroğlu, Nihat Sami Banarlı, Refi Cevat Ulunay, Niyazi Ahmet Banoğlu, Sadi Borak, Şinasi Akbatu, Çelik Gülersoy.
İstanbul Ansiklopedisi dili ve uslûbu bakımından da çok kıymetli bir eserdir. Zîrâ Koçu, Türkçemizi bütün zarâfetiyle kullanabilen kıymetli bir yazardır.

 Eserin taranmış hâlini şu sayfada bulabilir, dilerseniz bütün cildleri PDF formatında indirebilirsiniz.
Altında mı üstünde midir cennet-i a'lâ
El-hak bu ne hâlet bu ne hoş âb u havâdır
Her bâğçesi bir çemenistân-ı letâfet
Her kûşesi bir meclis-i pür-feyz ü safâdır
Listeye geri dön