Şeyhü'l-Ekber Muhyiddîn-i Arabî- Bursalı Mehmed Tâhir Bey
6 Eylül 2021 tarihinde yayınlanmıştır.
Tam adı "Terceme-i Hâl ve Fezâil-i Şeyhü'l-Ekber Muhyiddîn-i Arabî" olan bu eser, biyografi ve bibliyografi alanında çok kıymetli eserler veren, Bursalı Mehmed Tâhir Bey'in ikinci eserdir. Tâhir Bey, genç yaşında tasavvufa merak salmış ve pek çokları gibi Şeyhü'l-Ekber Hazretlerine hayrân kalmışdır ve bu hayranlığını Hazret-i Şeyh hakkında bir eser yazmak sûretiyle ifâde etmişdir. Önce meşhûr Tıbyân sâhibi Harîrîzâde Kemâleddin Efendi'ye intisâb eden Tâhir Bey, bu zât-ı akdesin irtihâlinden sonra Muhammed Nûru'l-Arabî'ye bende olmuşdur.
Eserin tertîbine ve muhtevâsına gelince. Eser kısa bir girişle açılmış, sonra Şeyhü'l-Ekber Hazretlerinin kısa bir biyografisine yer verilmişdir. Sonra Hazret-i Şeyh'e karşı takınılan tutumlar ele alınmış, bunlar üçe ayrılmışdır. O'nu kötüleyenler, O'nun hakkında konuşmamayı tercih edenler ve O'na hürmet edenler, O'nun büyüklüğünü kabûl edenler. Eserde Hazret-i Şeyh'in aleyhinde bulunanlara cevâben yazılmış bir takım eserler zikredilmiş ve bu eserlerden bazı iktibaslar yapılmışdır. Hazret-i Şeyh'in en çok şerh edilen eseri olan Fusûsü'l-Hikem'in kırk iki aded şerhi ve Şeyhü'l-Ekber Hazretlerinin eserlerinden dört yüz otuz dokuz adedi listelenmişdir. Eserin sonunda da Şeyhü'l-Ekber Hazretleri hakkında birkaç manzûme vardır. Bunlardan ilki Şâir Nâbî'nin, "Sürmedir hâk-i deri Hazret-i Muhyiddîn'in" diye başlayan meşhûr medhiyyesidir. İkincisi Sünbülzâde Vehbî'nin Lutfiyyesindeki manzûmedir. Üçüncüsü Giritli Ahmed Muhtâr Efendi'nin bir şiiridir. Dördüncü manzûme, İmâm-ı Şarânî'nin Yevâkît'inde Şeyhü'l-Ekber Hazretleri hakkında söylediklerinden mülhemdir.
İlk baskısı 1316(1899) senesinde yapılan bu eser, ikinci defa bazı ilâvelerle 1329(1911) senesinde yayınlanmışdır. Yazma nüshası Edirne Selimiye Yazma Eser Kütüphanesinde olan bu eser, Tahir Galip Seratlı tarafından sadeleştirilmiş ve Kardelen Yayınevi tarafından "İbn Arabî Hazretleri" başlıklı çalışma içinde yayınlanmışdır. Eserin latinize edilmiş hâli de, Diriliş Dergisinin 55 ilâ 60. sayılarında yayınlanmışdır.