5 Temmuz 2023 tarihinde yayınlanmıştır.
Mevlânâ Câmî kuddise sırrahu's-sâmî Hazretlerinin halka-i zikrinde oturanlar, Hazret'in başının üstünde halka şeklinde bir nûr görürlermiş. Halka-i zikirde bulunan zevâtdan bazıları, hacca gidip geldikden sonra, Hazret'in başındaki o nûru göremez olmuşlar. Bir münâsebetini getirerek, kendilerinden bu mes'eleyi sormuşlar. Hazret buyurmuş ki : "Sizler, hacca gidip gelmeden önce, tam bir tazarrû, meskenet, huşû', hudû' ve ittikâ sâhibi idiniz. O zamanlar ucub ve riyâdan son derece sakınırdınız. Hacca gidip gelince sizlere ucub ve riyâ ârız oldu. Nefsinizde bazı meziyet ve fazîletler vehm etmeye ve kendinizi halkdan yüksek görmeye başladınız. Bu sebebden eski makâmınızdan düşdünüz ve ihlâsınızın âsârı olan nûru göremez oldunuz. Nûr, hâlâ yerinde duruyor ama siz göremiyorsunuz.
Yapdığın hayrı unutmazsan, o hayırdan sana hayır gelmez. Onun için hayrını unut, şerrini unutma! Hayır, Allahu Teâlâ'nın tevfîki ile, şer ise nefsin iğvası netîcesi zâhir olur. Bundan dolayı, hayrı Allah'dan ve şerri nefsinden bilmen lâzımdır. Nefse isnâd edilen hayırlı amel, insana hicâb olur.
Efendi Hazretleri hacca gidenlerin şu üç davetden birine icâbetle gitdiklerini söylerlerdi. Birinci davet Allah'ın daveti, ikinci davet, İbrâhim Halîlullah'ın daveti, üçüncü davet ise Şeytan'ın davetidir. Efendi Hazretleri Şeytan'ın davetiyle hacca gidenler hakkında buyuruyorlar ki :
Bu davet-i Hakk'ı ve davet-i İbrahim'i gören İblis de âlem-i ervâha hitâb eder ve ona da lebbeyk diyenler bulunur. Hac dönüşlerinde, hacca gitmeden ne iseler yine aynı olanlar, kötülüklerden sıyrılamayanlar da yalnız isimleri hacı ve kendileri İblis'in uşağı olurlar.
Efendi Hazretleri yine bir sohbetlerinde bu meseleye temâs etdiler, buyurdular ki :
Dün söylüyordum da herkes, "Nasıl olur?" diyor bana. Şeytan var ya hani bir Şeytan milyonlarca insanı hacca çağırmışdır o. Hocalık yapmışdır, "hacca gelin, hacca gelin, hacca gelin, hacca gelin" diye.
Şeytan'ın gizli hîlelerinden biri de budur. Günaha sevk edemediği insanları ibâdet yoluyla günaha sokar Şeytan. Çünkü pek çok kimse, ibâdet etdi mi, kendini beğenmeye başlar, ucub getirir. Bazıları da riyâya düşer, gösterişçi olur. Ucub gibi, riyâ gibi günahlar, âşikâre işlenen günahlardan bin beterdir. Çünkü ne halk ayıplar, ne de sâhibi farkındadır bunların. Diğer günahlar ise, ne kadar büyük olurlarsa olsunlar, dâimâ utanç vericidir ve sâhibine pişmanlık verir.