Sûre-i Fâtiha'ya Niçin Ümmü'l-Kitâb Denilmişdir?
9 Ocak 2021 tarihinde yayınlanmıştır.
Ümmü'l-Kur`ân da, Ümmü'l-Kitâb da, Sûre-i Fâtiha'nın isimlerindendir. Bu isimlerin hikmetlerinden bazılarını zikredelim :
- Arapçada ümm, ana, esas, asıl demekdir. Araplar anneye ümm derler.
- Ümm, bir ordudaki alem ve sancak ma'nâsına da gelir. Sûre-i Fâtiha da hidâyet meydanının sancağı mesâbesindedir.
- Ümm, toplanma yeri ma'nâsına da gelir. Allah ismine, ümmü'l-esmâ denir çünkü bütün esmâyı içine alır. Sûre-i Fâtiha da, Kur`ân'ın özü ve esâsı olduğu için ona Ümmü'l-Kur`ân denilmişdir. Kitâbullah'ın ma'nâsı ve esrârı Fâtiha'da toplandığı için ona Ümmü'l-Kitâb denilmişdir. Levh-i mahfûza ümmü'l-kitab denilmesinin sebebi de aynıdır. Zîrâ bütün ilâhî kitâbların aslı odur.
- Ümm, aynı zamanda bir şeyin en fazîletli, en üstün, en çok hürmete lâyık olduğunu ifâde etmek için kullanılır. Mekke-i Mükerreme için Ümmü'l-Kurâ denilmesi gibi. Sûre-i Fâtiha Kur`ân-ı Kerîm'in en fazîletli sûresi olduğu için ona bu isim verilmişdir.
- Ümm, imâm ma'nâsına da gelir. İmâm, kendisine tâbi olunan demekdir. Sûre-i Fâtiha'da hem Kur`ân'ın başında olması hem de ma'nâ bakımından bütün sûreleri içine alması hasebiyle Ümmü'l-Kur`ân'dır.
"İyi güzel de, bunları bilsek ne olacak? Bütün bunların bize ne faydası var?" diyecek olursanız, biliniz ki, bütün bunları hep şuna dikkati çekmek için yazıyorum : Kur`ân-ı Kerîm'i anlayabilmek ve ondaki hikmetlere, hakîkatlere ve esrâra vâkıf olabilmek için öncelikle Sûre-i Fâtiha'yı iyi bilmek lâzımdır. Neden? Çünkü Kur`ân-ı Kerîm, tükenmez bir hazînedir ama her hazîne gibi kilit altındadır, onun anahtarı, Sûre-i Fâtiha'dır.
Dört kitâbın ma'nâsın keşf eyleyen tevhîd imiş
Oku gel ümmü'l-kitâbı sen kelâmullaha bak