Üç Pişman Adam

Tımarhânede böyle deli çok var, bu vaziyetde. Sen deli zannediyorsun, halbuki bir şey görüyor o. Sen zannediyorsun ki, bir şey yok, kendi kendine ağlıyor zannediyorsun, halbuki öyle değil. 

Pâdişah sadrazamına demiş ki, "Bunun bu ahvâlini bana tahkîk edeceksin, tetkîk edeceksin, gelip bana haber vereceksin. Yaz bakayım". Sadrazam not etmiş.

Oradan yürümüşler, bakmışlar, bir adam, minârenin dibinde duruyor, minâreye bakıyor, bir kuş geliyor, konuyor, görüyor onu, gülüyor. Hemen minâreye fırlıyor, koşa koşa yukarıya çıkıyor. Tam yukarıya varınca, kuş uçuyor, ağlaya ağlaya aşağı iniyor. Gene geliyor, gene öyle. Ama o görüyor onu, başkaları görmüyor, bir tek o görüyor. Gülerek çıkıyor minâreye, ağlayarak aşağı iniyor. Bütün gün böyle. Pâdişah, "Bunu da yaz" demiş. Müezzin, câminin müezzini, vazîfesi o.

Sen gördün mü, Kuledibi'nde bir yahudi çocuğu var, ismi bilmem ne. Eline toparlak bir şey geçirmiş, böyle tırrrt, tırrrrrt, rırrrr, rırrrr diyerek Hasköy'le Kuledibi arasında işliyor. Otomobil gibi. Kendi başına. Öyle işliyor, akşama kadar, hiç durmadan. Kim bilir kaç sefer yapıyor akşama kadar? Yirmi sefer mi otuz sefer mi yapıyor?

Oradan gidiyorlar, pazar yerinde bir a'mâ, "Allah aşkına bana sadaka veren, enseme bir tokat vursun. Allah için bir sadaka veren, bana bir tokat vursun" diye sesleniyor. Sadaka veren, yapıştırıyor. Adamın ensesi, tokat yiye yiye öküzün ensesi gibi olmuş. Adam, "Ne kadar kuvvetli vurursanız Allah o kadar sizden râzı olsun" diyor. Yapıştırıyorlar, şırraak, şırraak. Pâdişah, "Bunu da yaz" demiş. Sadrazam yazmış. "Haydi git bunları tetkîk et" demiş.

Sadrazam gelmiş, demirciyi bulmuş. Merhaba, merhaba. "Ben pâdişahın sadrazamıyım, sultanın emri bu, senin bu hâlin nedir? Sultan geldi, gördü seni, sen bizi tanımadın. Biz sivil geldik buraya, seni böyle gördü. Bu hâlini bana anlatacaksın, pâdişah bunu istedi senden" demiş. Demirci, "Peki efendim, anlatayım" demiş. 

Harb zamânıydı, gece gündüz çalışıyorduk, demir dövüyorduk, kılıç yapıyorduk, yay yapıyorduk, ok yapıyorduk. İş çok sıkıydı, öyle ki yemek yemeye eve gidemiyorduk, burada ocak başında yiyorduk. Bir gece karım bana tavuk pişirmiş, göndermiş. Ben tavuk yerken bir kedi peydâ oldu, bir siyah kedi. Ben kış dedim, o geldi, ben kış dedim o geldi, arsızlık yapdı bana. Ben buna hiç yediğimden tattırmadım, vermedim. Hattâ kemiklerini de vermedim. Kızdım ona. Öyle benim asâbımı bozdu. Nasırıma basdı. Kızdırdı beni. Karakedi. Kemiklerini de vermedim, kaldırdım ateşe atdım, yakdım. Sonra karakedi bana dedi ki, hıh! Sersem herif! Aaa! Karakedi konuşuyor. Hadi evvelâ tavukdan vermedin, tavuğun eti senin hakkındı ama kemikleri benim hakkımdı. Bana kızdın diye niye hissiyâtına o kadar kapıldın da kemiklerinden bana vermedin. Haydi etinden vermedin, tamam, senin hakkındı o, ama kemikleri sinirleri benim hakkımdı. Yemedin onları sen, ateşe atdın, yakdın. Eğer tavuğun kemiklerini, sinirlerini bana verseydin, bak, bu hazîneyi burada gör, bir hazîne çıkardı ordan, bu senindi. Bak bu senindi. Şimdi sen, bu asabiyetinin cezasını çekeceksin. Bu defîneye mâlik olamayacaksın sen dedi. Şimdi ben buraya demir dövmeye geldim mi, o kedi karşıdan bana görünüyor, defîneyi gösteriyor. Ben zannediyorum bana verecek, koşuyorum gidiyorum, kayboluyor. Gülerek gitmemin sebebi, defîneye mâlik oldum diye koşuyorum, oraya gitdim mi kayboluyor, ağlıyorum, dönüyorum. Ha, demek ki, insan, hissiyâtıyla hareket etmemeli, zararı büyük oluyor.

Maslahat-ı âlem dört şeye olmuş binâ

Ben yiyeyim sen yeme nen iyiyim sen fenâ

İkincisi, müezzine gitmiş. "Senin derdin nedir" demiş. Müezzin diyor ki, sabah namazına çıkdım. Sesi muhrik bir adamdım, gâyetle güzel sesim vardı. Sonra minarede benim sesimi beğenmişler. Cin pâdişahının kızı benim sesimi beğenmiş. Cinlerden birine tenbîh etmiş,  bana o benî-âdemi getirin demiş. Ben sabah ezânını okudukdan sonra, tam minâreden aşağı ineceğim sırada, bir kuş geldi, beni yakaladığı gibi, aldı doğru bir sarayın bahçesine götürdü. Sarayın bahçesi dille tarif edilir gibi değil. Hesnâ müstesnâ bir hanımefendi bir tahtın üstüne oturmuş, onun yanına beni götürdü koydu. Koyar koymaz ben hemen apazlamaya kalkdım kadını, sarıldım. Dedi ki, Yooo! Sen bana haramsın şimdi, sen bana elini vuramazsın. Ben seni arzu etdim, isteyerek buraya getirdim. Ben getirtdim seni buraya. Nikâhımız kıyılsın, helâlınım ben senin, her şey senin olacak, ben de senin olacağım. Kulun kölen olacağım, âilen olacağım senin. Ama şimdi sen böyle haram helal bilmiyorsun. Sen müslümanım diyorsun, müezzinim diyorsun, ezan okuyorsun ama haramdan helâldan haberin yok senin. Niye sarılıyorsun sen bana! Çek elini! Ben dinlemedim, tekrar sarıldım. Döndü o cinniye bir bağırdı, sen bana sûret-i insanda bir hayvan getirmişsin. Al bu hayvanı buradan götür dedi. O cinni yapışdığı gibi yakama aldı getirdi beni minâreye koydu. Şimdi ben aşağı indim mi o kuş geliyor oraya konuyor. Ben gene gideceğim oraya diye koşuyorum yukarıya. Oraya varınca, kuş uçuyor. Aşağı iniyorum, oraya geliyor. Onu görüyorum diyor. Bunu gördüm ben, gördüğüm bu benim. İnsan şehvetine, isteğine mağlûb olmamalı. Şerîatı, şer'-i şerîfi, emr-i ilâhiyi dinlemeli, yerine getirmeliymiş. Bilemedim, beceremedim, şimdi bu derde mübtelâ oldum ben diyor.